ماه پیش که با یکی از مشتریان در مورد تحلیل سایت فروشگاهی‌اش جلسه‌ای ترتیب داده بودم، حدود نیم ساعت در مورد فعالیت‌های مفیدش روی سایت توضیح داد. در آخر از او خواستم، دربارۀ رفتار کاربران در وب سایتش توضیح بیشتری بدهد. تمام چیزی که گفت این بود: "روزی 100 نفر بازدید کننده دارم و به‌طور میانگین ماهی 5 میلیون تومان محصول می‌فروشم.»
و زمانی که از او دربارۀ این موارد:
- میزان بازدید از سایت یا هر صفحه از آن
- زمان ماندگاری کاربران روی صفحات سایت
- مشخصات فردی کاربران مانند جنسیت، سن، مکان جفرافیایی و...
- کانال‌های ورودی کاربران به سایت
- میزان کلیک و مشاهده عبارات کلیدی و صفحات سایت
از او پرسیدم، حرفی برای گفتن نداشت! البته انتظارش را داشتم. متأسفانه تعداد زیادی از افرادی که یک سایت یا فروشگاه اینترنتی دارند، با آنالیز و تحلیل سایت آشنایی ندارند. تنها آماری که برایشان اهمیت دارد رقم فروش است! بله؛ هدف نهایی همۀ ما نیز همین است؛ اما باید بدانیم که چه چیزهایی این رقم را افزایش می‌دهد.
همین موضوع بهانه‌ای شد که در این مقاله جامع و تصویری، موضوع حیاتی «آنالیز و تحلیل سایت» را به شما آموزش دهم. همچنین به ابزارهای کاربردی آن نیز اشاره خواهم کرد. پیش از هر چیز از شما می‌خوام چک لیست زیر را دانلود و پیش خود نگه دارید.
چک لیست آنالیز سایت
منظور از تحلیل سایت چیست؟
واقعا منظور از آنالیز سایت چیست؟ از آن دسته سؤالاتی است که شاید نشود جواب مشخصی برای آن پیدا کرد! آنالیز سایت از نظر یکی بررسی رفتار کاربر در سایت؛ از نظر یکی بررسی سئوی سایت؛ یا از نظر یک طراح سایت شاید در ظاهر سایت یا UI سایت خلاصه شود.
در این مقاله، تمرکز بیشتر روی بررسی و تحلیل رفتار کاربر در سایت یا فروشگاه اینترنتی شماست.
قرار است در این آموزش چه چیزهایی را یاد بگیریم؟
در این مقاله تصویری، قصد دارم به شما آموزش بدهم که چطور با استفاده از چند ابزار کاملا رایگان؛
هر صفحه از سایت چه تعداد ورودی و فروش داشته است
هر کاربر چه زمانی در سایت یا هر صفحه از آن مانده است
سئوی سایت را از لحاظ لینک‌های داخلی و خارجی بررسی کنید
ببینید که کاربران از کجا و با چه دستگاهی (موبایل، کامپیوتر، تبلت) وارد سایت شما شده‌اند
نرخ پرش سایت‌تان را بررسی کنید
سرعت سایت‌تان را آنالیز کنید
کاربران‌تان را به صورت جزئی‌تر شناسایی کنید
خب حالا بدون اتلاف وقت، به‌سراغ مقاله برویم که با شما زیاد کار داریم.
سایت را به کدام ابزارهای تحلیلی متصل کنیم؟
خوشبختانه با ورود کسب و کارهای اینترنتی از جمله سایت، نیازی نیست اطلاعات را در دفتر یادداشت کنید. این داده‌ها از طریق ابزارهایی به‌صورت دقیق و خودکار قابل دسترس است. در ادامه به بعضی از این ابزارهای کمکی برای کسب اطلاعات سایت‌تان اشاره می‌کنم.
تحلیل و آنالیز سایت با ابزار سرچ کنسول
اگر هنوز سایت‌تان را به این ابزار کاربردی و مهم متصل نکرده‌اید؛ همین حالا این کار را انجام دهید. با استفاده از سرچ کنسول، می‌توانید اطلاعات مهمی از سایت به دست بیاورید، که در این بخش مهم‌ترین آنها را به شما آموزش می‌دهم.
بعد از اینکه آن را راه انداختید، با بازکردن آن، به طور پیش فرض، پنل سرچ کنسول روی منوی overview قرار دارد. این بخش اطلاعات زیر را در بازۀ زمانی که خودتان مشخص کرده‌اید را به شما می‌دهد:
- مجموع کلیک (total click): یعنی مجموع تعداد کلیک‌های کاربران در نتایج جستجوی گوگل روی سایت شما.
- مجموع مشاهده (total impressions): زمانی که شما عبارت ساخت سایت را جستجو می‌کنید، سایت پرتال در نتیجه دوم قرار دارد. حتی اگر شما روی سایت ما کلیک هم نکنید، همین که آن را دیده‌اید، یک impression برای ما ثبت می‌شود.
- میانگین نرخ تبدیل (CTR): تعداد دفعاتی که روی سایت شما در نتایج گوگل کلیک شده، نسبت به تعداد دفعاتی که سایت‌تان دیده شده (ایمپرشن) نرخ کلیک یا CTR گفته می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم مقالۀ «نرخ تبدیل چیست؟ 7 نکته برای بهینه سازی نرخ تبدیل» را هم مطالعه کنید.
- میانگین جایگاه (position): میانگین جایگاه شما در نتایج جستجوی کلمات و عبارات را نشان می‌دهد.
نرخ کلیک و impression چه تأثیری در سئو دارد؟
فرض کنید مقدار مشاهده یا impression یک عبارت 2000 بار بوده است و میزان کلیک آن، 200 بار بوده است. از روی این نسبت چه چیزی می‌توان فهمید؟ این ارقام به ما می‌گوید که این لینک از صفحۀ ما در نتایج جستجوی گوگل، زیاد دیده شده است؛ اما فقط تعداد کمی از کاربران روی صفحۀ ما کلیک کرده‌اند. ایراد کار کجا بوده است؟
معمولا در چنین مواقعی، ایراد از عنوان صفحه و توضیحات متای آن بوده است؛ یعنی اینکه صفحۀ شما علی‌رغم اینکه توسط بسیاری از کاربران دیده شده، اما آنها را نتوانسته جذب کند.
حالا چه کنیم؟ لیستی از صفحات و عباراتی که در نتایج جستجو، رتبه و impression بالایی داشته‌اند ولی کلیک آنها نسبتا پایین بوده است را تهیه کنید. سپس دستی به سر و روی عنوان و توضیحات متای آن صفحات بکشید.
حالت دیگر این است که هر دوی این موارد، رقم پایینی دارند، یعنی اینکه معمولا آن صفحه جایگاه خوبی نداشته است. راه حل چیست؟
بار دیگر نکات مربوط به سئو را در صفحات خود مرور کنید؛ گاهی محتوای صفحات را بروز رسانی کنید؛ محتوای باکیفیت و کاربرپسند در آن منتشر کنید و سایر مواردی که باعث بهبود سئوی سایت و بالا آمدن صفحات می‌شود. برای اطلاعات بیشتر، دو مقالۀ زیر را حتما در برنامۀ خود قرار دهید:
- سئو کلاه سفید و کلاه سیاه چیست؟
- چک لیست سئو و صفر تا صد سئو مقدماتی
تحلیل سایت با ابزار گوگل آنالیتیکس
یکی دیگر از ابزارهای تحلیلی مهم، گوگل آنالیتیکس (Google Analytics) است. کار با این ابزار برای خود دنیایی است، که ما در مقالۀ دیگری با عنوان «آموزش صفر تا صد کار با گوگل آنالیتیکس» آن را توضیح داده‌ایم. همچنین یک ویدئوی آموزشی از آن در بخش آکادمی سایت قرار داده‌ایم. اطلاعات که این ابزار در اختیار شما قرار می‌دهد، شامل موارد زیر است:
- میزان بازدید از سایت
- میزان بازدید و ترافیک هر صفحه از سایت شما
- مدت زمان حضور بازدیدکنندگان در وب سایت
- نرخ پرش یا bounce rate کاربران از هر صفحه سایت
- دستگاه مورد استفاده کاربران
- مسیرها و کانال‌های ورود کاربران به سایت
راستی اگر برایتان سؤال پیش آمده است که نرخ پرش یا bounce rate چیست؛ در ادامه آن را توضیح داده‌ام.
وقتی که کاربر به سایت شما وارد می‌شود و بعد از مدت زمانی و بدون هیچ تعاملی (باز کردن صفحات دیگر سایت و...) از سایت شما خارج می‌شود، یک بانس ریت یا نرخ پرش اتفاق افتاده است. پس هر چه این عدد کوچکتر باشد، بهتر است.
حالا ببینیم چه مواردی نرخ پرش را بالا می‌برد؟
محتوای بی‌کیفیت و نامناسب
زمانی که به کاربر قول یک محتوای مفید و جامع در نتایج گوگل می‌دهید، اما بعد از ورود، با محتوای غیرمرتبط و بی‌کیفیت مواجه می‌شود؛ منتظر خروج سریع او از سایت باشید.
کند بودن سایت
کاربر برای ماندن در سایت شما، حوصله و زمان زیادی صرف نمی‌کند. اگر بالا آمدن سایت‌تان بیش از 4 یا 5 ثانیه طول بکشد، احتمالا سریع آن را بسته و به سراغ سایت مشابه دیگری می‌رود. برای بررسی سرعت سایت، استفاده از ابزار کاربردی جی تی متریکس (GTmetrix)را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
جذاب نبودن مقدمه
اگر محتوای صفحه شما از همان ابتدا، توجه کاربرتان را جلب نکند، خیلی راحت از دیدن ادامه آن منصرف می‌شود. با قدرت و جذاب شروع کنید!
استفاده نکردن از لینک‌های داخلی
شاید واقعا محتوای خوب و مفیدی به کاربرتان ارائه بدهید؛ اما باز هم ببینید که زود از سایت خارج می‌شود. دلیلش این است که شما با لینک‌های داخلی به صفحات دیگر سایت‌تان او را با خود همراه نکرده‌اید. سعی کنید هر کجا که لازم است به صفحات دیگر سایت خود لینک بدهید تا کاربر را مدت زمان بیشتری در سایت نگه دارید.
آمار هر صفحه از سایت چطور با آنالیتیکس قابل دسترسی است؟
اگر در منوی سمت چپ، روی تب behavior کلیک کنید؛ سپس گزینه site content را انتخاب کنید، صفحه‌ای مانند تصویر زیر برایتان باز می‌شود که در آن اطلاعاتی شامل میزان بانس ریت هر صفحه، مدت زمان ماندن، نرخ تبدیل هر صفحه در اختیارتان قرار می‌گیرد.
شناخت کاربران با استفاده از گوگل آنالیتیکس
از بخش audience وارد گزینه overview شوید. کمی صفحه را به پایین اسکرول کنید تا با این بخش (تصویر بالا) روبرو شوید. نمودار دایره‌ای که در عکس مشخص شده، به شما نشان می‌دهد که چند درصد از کاربران‌تان برای بار اول به سایت وارد می‌شوند و چند درصدشان کاربران بازگشتی هستند. (یادتان باشد که اهمیت کاربران بازگشتی برای سئو سایت شما خیلی زیاد است!)
در ادامه کمی صفحه را به پایین اسکرول کنید. در این بخش می‌توانید اطلاعات مهم دیگری مثل مکان جغرافیایی، مرورگر کاربران، سیستم عامل و حتی سرویس دهنده اینترنتی آنها را مشاهده کنید.
ابزارهای بررسی لینک و رتبه سایت
لینک‌های خارجی سایت از این جهت که تأثیر مستقیمی روی سئوی سایت دارد، اهمیت زیادی دارد. یکی از ابزارهایی که اطلاعات کاملی از لینک‌های سایت خود و رقبای‌تان می‌دهد، ابزار MOZ است. همچنین با کمک این ابزار پیشرفته، اعتبار دامنه (Domain Authority) و تمام صفحات (Page Authority) را می‌توانید بسنجید. امکانات این ابزار شامل موارد دیگر هم است که در این مقاله مجال صحبت دربارۀ همۀ آنها نیست.
یکی دیگر از معیارهای آنالیز و تحلیل سایت که احتمالا به آن برخورد می‌کنید، رتبه الکسا (Alexa Rank) است که ابزاری با همین اسم، می‌گوید که سایت شما چه رتبه‌ای دارد. خب حالا این رتبه با چه معیارهایی سنجیده می‌شود؟ میزان بازدید کاربران از سایت، نرخ پرش، مدت زمانی که در سایت مانده‌اند، سرعت و عوامل دیگری که در مقالۀ «روش‌های کاهش رتبه الکسای سایت» کامل درمورد آنها صحبت کرده‌ایم.
کلام آخر: داده‌ها به‌تنهایی به دردتان نمی‌خورد!
این را یادتان باشد که اعداد به‌تنهایی هیچ ارزش و اهمیتی ندارند. پس چه زمانی مهم می‌شوند؟ وقتی که آنها را تحلیل و بررسی کنیم؛ سپس هرجا نیاز بود، تغییراتی ایجاد کنیم. ست به اقدام برای بهبود شرایط بزنیم.
در این مقاله، با معیارهای آنالیز و تحلیل سایت و مهم‌ترین ابزارهای کاربردی آن آشنا شده‌اید. الان می‌دانید که اگر کسی از شما سؤالات تخصصی دربارۀ سایت پرسید، باید چه جوابی به او بدهید! در مرحلۀ اول اطلاعات لازم را در جدولی که ابتدای مقاله گذاشته بودم، وارد کنید؛ سپس راهکارهایی را برای بهبود هر کدام پیدا کنید.
اگر از سایت‌ساز/ فروشگاه‌ساز پرتال استفاده می‌کنید، کارشناسان می‌توانند شما را راهنمایی کنند. کافی‌ست با شماره 02191003383 تماس بگیرید. البته با کمال میل پاسخگوی شما در بخش نظرات هم هستیم.
