پنجره واحد تجارت الکترونیکی چیست؟ بررسی مزایا، کاربردها و چالش‌ها

تجارت الکترونیکی به انجام سریع‌تر و راحت‌تر کارها یا فرایندهای تجاری کمک می‌کند. با این حال گاهی اوقات، دخالت قوانین و سازمان‌های مختلف می‌توانند فعالیت را برای فعالان در این زمینه سخت ‌کنند. اینجاست که «پنجره واحد تجارت الکترونیکی» به عنوان راه‌‎حلی جدید مطرح می‌شود.

پنجره واحد تجارت الکترونیکی مانند یک سایت اینترنتی است که همه کارهای لازم برای تجارت الکترونیکی را به صورت یکجا انجام می‌دهد. تصور کنید شما می‌خواهید یک فروشگاه آنلاین راه‌اندازی کنید. به جای اینکه به ادارات و سازمان‌های مختلف بروید و مدارک و مجوزهای گوناگون دریافت کنید، می‌توانید همه این کارها را از طریق همین سایت انجام دهید. در این مقاله می‌خواهیم بدانیم که پنجره واحد تجارت الکترونیکی چیست، چه مزایای دارد و چطور می‌تواند به رونق کسب و کار‌های آنلاین کمک کند.

بیشتر بخوانید: راز موفقیت در رقابت با سایر کسب و کارهای آنلاین

پنجره واحد تجارت الکترونیکی چیست؟

پنجره واحد تجارت الکترونیکی یا EPL مخفف عبارت Electronic Single Window، یک سامانه جامع تجارت یا سیستم آنلاین است که تمام فرآیندهای واردات، صادرات، ترانزیت و ترخیص کالا را به صورت الکترونیکی و در یک بستر واحد انجام می‌دهد. این سیستم به بازرگانان، واردکنندگان و صادرکنندگان کمک می‌کند تا تمامی مراحل تجارت بین‌المللی خود را به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری به گمرک ایران و سایر ادارات یا نهادهای دولتی انجام دهند.

به عبارت ساده‌، از آنجایی که امروزه خرید و فروش آنلاین بسیار اهمیت دارد و به رشد اقتصاد کمک می‌کند؛ بسیاری از شرکت‌ها می‌خواهند تجارت فرامرزی یا واردات و صادراتشان راحت‌تر و سریع‌تر انجام شوند. به همین دلیل، سیستمی به اسم «پنجره واحد تجارت الکترونیکی» راه‌اندازی شده تا مشکلات قدیمی تجارت بین‌المللی حل شود. بنابراین، در حالت کلی این بستر الکترونیکی، یک سامانه جامع تجارت است که به کسب‌وکارهای اینترنتی امکان می‌دهد تا خدمات مختلف مورد نیاز خود، از جمله دریافت نماد اعتماد الکترونیکی (اینماد)، درگاه پرداخت اینترنتی و خدمات پستی را از طریق یک درگاه واحد و بدون نیاز به ثبت‌نام‌های جداگانه دریافت کنند.

بیشتر بدانید: راهنمای تصویری گرفتن اینماد (نماد اعتماد الکترونیکی)

پنجره واحد تجارت الکترونیکی چه مزایایی دارد؟

از آنجایی که پیچیدگی‌های فرآیندهای تجاری، گاهی اوقات می‌تواند به یک مانع بزرگ تبدیل شود، پنجره واحد تجارت الکترونیکی به‌عنوان یک راه‌حل هوشمندانه، وارد میدان می‌شود؛ اما سؤالی که مطرح است این است که اما این سامانه چه مزایایی دارد؟

• تسریع فرآیندها: یکی از بزرگ‌ترین مزایای این سامانه جامع تجارت، تسریع فرآیندهای تجاری است. با استفاده از پنجره واحد تجارت الکترونیکی، تمام مراحل گمرکی و ترخیص کالا به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام می‌شود. این کار باعث می‌شود که دیگر لازم نباشد زمان زیادی را برای ترخیص کالا تلف کنید و معطل شوید.
• کاهش هزینه‌ها: انجام مراحل مختلف تجارت الکترونیکی باعث کاهش هزینه‌های عملیاتی برای کسب‌وکارها می‌شود. همچنین، از آنجایی که این فرآیندها به صورت خودکار و آنلاین انجام می‌شوند، نیاز به نیروی انسانی کم‌تری برای بررسی و پردازش اسناد و مدارک وجود دارد.
• جلوگیری از تخلفات: یکی دیگر از مزایای این سامانه، جلوگیری از برخی تخلفات گمرکی است. اطلاعاتی که در سیستم پنجره واحد ثبت می‌شود، غیرقابل تغییر و در تمامی گمرکات کشور قابل مشاهده‌ هستند. این موضوع از دستکاری و تغییر اطلاعات محموله‌ها جلوگیری می‌کند و فرآیندها واضح‌تر انجام می‌شوند.
• صرفه‌جویی در زمان: انجام کلیه مراحل تجارت الکترونیکی در یک پلتفرم واحد، زمان موردنیاز برای انجام کارها را به طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. این سیستم باعث می‌شود تجار بتوانند به‌راحتی و در هر زمان به اطلاعات موردنیاز خود دسترسی داشته باشند. 
• بهبود ارائه خدمات به مشتریان: این سیستم، امکان ارائه خدمات پشتیبانی آنلاین، امکان پاسخگویی سریع به سؤالات و مشکلات مشتریان را فراهم می‌کند. همچنین، مشتریان می‌توانند به‌راحتی به اطلاعات مربوط به کالاها و خدمات دسترسی داشته باشند. بنابراین تسهیل فرآیند خرید و فروش آنلاین، رضایت مشتریان را افزایش می‌دهد.

چالش‌ ها و فرصت های سامانه پنجره واحد

سامانه پنجره واحد تجارت الکترونیکی با وجود مزایای فراوان، با چالش‌ها و مشکلاتی نیز روبه‌رو است که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• مشکلات فنی و نرم‌افزاری: همانند هر سیستم الکترونیکی دیگری، پنجره واحد تجارت الکترونیکی نیز با مشکلات فنی و نرم‌افزاری مواجه است. گاهی اوقات به‌ویژه در زمان‌های شلوغ، سامانه ممکن است دچار کندی یا اختلال در عملکرد شود که این می‌تواند برای کاربران مشکل‌ساز باشد. از طرفی، هنوز برخی از سامانه‌های مرتبط به‌طور کامل با پنجره واحد یکپارچه نشده‌اند که این موضوع باعث ایجاد مشکل در تبادل اطلاعات می‌شود. همچنین به دلیل تغییرات قوانین و مقررات، نیاز به به‌روزرسانی مداوم سیستم بیشتر احساس می‌شود که بعضی اوقات با تأخیر صورت می‌گیرد؛ این نیز برای کاربران مشکل ایجاد می‌کند.
• چالش‌های آموزشی و پذیرش: به دلیل ناآشنا بودن بسیاری از کاربران با نحوه استفاده از این سامانه، ممکن است نیاز به آموزش‌های بیشتری داشته باشند. همچنین، پذیرش این سامانه در میان برخی از کاربران و نهادهای دولتی ممکن است زمان‌بر باشد، زیرا بسیاری از افراد به فرآیندهای سنتی عادت دارند و انتقال به سیستم‌های الکترونیکی برایشان دشوار است. از طرفی، فرآیند احراز هویت گاهی اوقات زمان‌بر و پیچیده است.
• مشکلات امنیتی: این سیستم مانند هر سامانه آنلاین دیگری، در معرض تهدیدات سایبری قرار دارد. همچنین حفظ اطلاعات محرمانه کاربران، از جمله اطلاعات مالی اهمیت بالایی دارد که این به‌خودی‌خود یک چالش است.

چگونه می‌توان از این سامانه استفاده کرد؟

کسانی که قصد تجارت فرامرزی یا واردات و صادرات دارند، می‌توانند از سامانه پنجره واحد تجارت الکترونیکی استفاده کنند. برای این کار، باید مراحل زیر را طی کنند:

مراحل ثبت‌نام و ورود به سیستم:

1. ثبت‌نام در سامانه: قدم اول برای استفاده از این سامانه، ثبت‌نام در آن است. باید به نشانی ecsw.ir مراجعه کنید. برای این کار، به کارت بازرگانی، کارت ملی و سایر مدارک معتبر نیاز دارید. برای ثبت‌نام در این سامانه، شما به مدارکی چون کارت بازرگانی و کارت ملی نیاز دارید؛ سپس شماره تلفن همراه، کد ملی و رمز عبور قوی خود را وارد کنید. با وارد کردن کد احراز هویت ارسال‌شده به شماره تلفنتان، ثبت‌نام خود را تکمیل نمایید؛ یا به یکی از گمرکات اجرایی مراجعه کنید. 

2. ثبت اطلاعات کالا: بعد از اینکه در سامانه مربوطه ثبت‌نام کردید، اطلاعات کالاهایی که می‌خواهید وارد یا صادر کنید را در سامانه وارد کنید. این اطلاعات شامل مشخصات کالا، قیمت گمرکی و سایر جزئیات مربوط به محموله است.

3. انجام امور گمرکی آنلاین: در این مرحله، تمام کارهای مربوط به ترخیص کالا و پرداخت حقوق گمرکی را به صورت آنلاین و بدون نیاز به حضور در گمرک انجام می‌شود.

4. پیگیری و دریافت نتایج: بعد از اینکه کارشناسان گمرک بررسی‌های لازم را انجام دادند (مراحل کارشناسی و ارزیابی) و حقوق گمرکی محاسبه شد، نتیجه فرآیندها از طریق سامانه اطلاع داده می‌شود.

پنجره واحد تجارت الکترونیکی: ابزاری برای رشد تجارت با وجود چالش‌ها

سامانه پنجره واحد تجارت الکترونیکی، ابزار قدرتمندی برای توسعه تجارت و تسهیل فرآیندهای واردات و صادرات است. با استفاده از این سیستم، کسب‌وکارها می‌توانند زمان و هزینه‌های خود را کاهش دهند و از مزایای متعددی نظیر شفافیت بیشتر و جلوگیری از تخلفات بهره‌مند شوند؛ اما همچنان با چالش‌هایی نظیر مشکلات فنی و پذیرش عمومی مواجه است که نیازمند توجه و بهبود در آینده است. با این حال، گام‌های بزرگ‌تری برای توسعه این سامانه و رفع مشکلات آن در دست اجرا است و می‌توان امیدوار بود که در آینده‌ای نزدیک، تجارت الکترونیکی در ایران به سطحی بالاتر از قبل برسد.

در انتها گفتن این مطلب خالی از لطف نیست که در دنیایی که تجارت الکترونیک روزبه‌روز در حال گسترش است، داشتن یک وب‌سایت قدرتمند دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است! شما هم می‌توانید با سایت‌ساز پرتال، یک بستر حرفه‌ای برای معرفی محصولات و خدمات خود داشته باشید و به‌راحتی در مسیر توسعه تجارت دیجیتال گام بردارید. اگر در این زمینه سؤالی دارید، می‌توانید با کارشناسان ما با شماره  داخلی 2 تماس بگیرید. همچنین می‌توانید نظرات خود را در قسمت دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.

سؤالات متداول

• پنجره واحد تجارت الکترونیکی چیست؟

پنجره واحد تجارت الکترونیکی یک سامانه آنلاین و یکپارچه است که این امکان را در اختیار کسب‌وکارهای اینترنتی دارای اینماد قرار می‌دهد تا تمامی فرآیندهای مربوط به با تجارت الکترونیکی مانند فرآیندهای واردات، صادرات و ترخیص کالا را در یک بستر واحد (یک مکان) انجام دهند.

• چگونه می‌توان در سامانه پنجره واحد تجارت الکترونیکی ثبت‌نام کرد؟

قدم اول برای استفاده از این سامانه، ثبت‌نام در آن است. برای این کار، به کارت بازرگانی، کارت ملی و سایر مدارک معتبر نیاز دارید. برای ثبت‌نام در این سامانه، شما به مدارکی چون کارت بازرگانی و کارت ملی نیاز دارید؛ سپس شماره تلفن همراه، کد ملی و رمز عبور خود را وارد کنید. با وارد کردن کد احراز هویت ارسال‌شده به شماره تلفنتان، ثبت‌نام خود را تکمیل نمایید؛ یا به یکی از گمرکات اجرایی مراجعه کنید. چگونه می‌توان رمز عبور خود را در سامانه پنجره واحد تجارت الکترونیکی تغییر داد؟

برای تغییر رمز عبور، پس از اینکه به سامانه وارد شدید، روی نام خود در بالای صفحه و سمت چپ کلیک کنید. سپس گزینه «پروفایل من» را انتخاب کنید. در این مرحله در بخش «مدیریت مشخصات کاربری» می‌توانید رمز عبور خود را تغییر دهید.

• آیا استفاده از این سامانه هزینه‌ای دارد؟

استفاده از سامانه پنجره واحد معمولاً رایگان است اما ممکن است برخی خدمات اضافی نیاز به پرداخت داشته باشند.