برای دانستن سیر تا پیاز هوش مصنوعی، باید به زبان سادهای با تاریخچه آن آشنا شویم. سپس نگاهی به انواع هوش مصنوعی و الگوریتمهای به کار رفته در آن بیندازیم. در آخر هم با کاربردهای آن در صنایع مختلف آشنا شویم و ابزارهای معروف آن را بشناسیم.
اما لازم نیست نگران یادگیری مفاهیم هوش مصنوعی و کلیات مربوط به آن باشید؛ چرا که ما در این مقاله به طور کامل و به زبان ساده همه چیز را درباره آن به شما توضیح دادهایم. پس اگر میخواهید با هوش مصنوعی آشنا شوید، ادامه مقاله را از دست ندهید.
هوش مصنوعی چیست؟
هوش مصنوعی، AI یا Artificial Intelligence، به تکنولوژی جدیدی گفته میشود که هوش انسان را برای کامپیوترها و ماشینها شبیهسازی کرده و قابلیت حل مسئله با تفکر انسانگونه را به این سیستمها اضافه میکند.
به زبان سادهتر هوش مصنوعی میتواند وظایفی را انجام دهد که در حالت عادی یک انسان آنها را انجام میدهد. دستیارهای دیجیتال، راهنمای مسیر و ابزارهای جدید هوش مصنوعی (مانند چت جی پی تی) تنها چند نمونه از ابزارهایی هستند که از تکنولوژی هوش مصنوعی استفاده میکنند.
اگر از نظر علمی بخواهیم بررسی کنیم، هوش مصنوعی به عنوان یکی از زیرشاخههای رشته علوم کامپیوتر شناخته میشود و از علوم یادگیری ماشین (Machine Learning) و یادگیری عمیق (Deep Learning) در آن استفاده میشود. این موارد به الگوریتمهای هوش مصنوعی کمک میکنند تا نحوه تصمیمگیری مغز انسان را شبیه سازی کنند و چیزهای جدیدی را به مرور زمان یاد بگیرند.
یعنی یک هوش مصنوعی طی یک سال میتواند موارد جدیدی را آموزش ببیند و از این نکات جدید برای بهبود عملکرد خود استفاده کند.
تکنولوژی هوش مصنوعی مسیر طولانی و پیچیدهای را طی کرده تا به نقطه امروز خود برسد. با این حال تقریبا همه افراد فعال در این حوزه قبول دارند که ورود چت جی پی تی، دنیای هوش مصنوعی را متحول کرد و با استفاده از زبان پردازش طبیعی (NLP)، انقلاب بزرگی را در این صنعت بهوجود آورد. اما قبل از اینکه توضیح هوش مصنوعی را ادامه دهیم، بهتر است نگاهی به تاریخچه این تکنولوژی نیز بیندازیم.
تاریخچه هوش مصنوعی
ایده «ماشینی که فکر میکند»، از زمان یونان باستان در ذهن انسانها وجود داشته است. با این حال، رویدادهای زیر مهمترین اتفاقاتی هستند که باعث شدهاند هوش مصنوعی به شکل امروزی خود برسد:
- ⏰ سال ۱۹۵۰: آلن تورینگ که به عنوان پدر علم کامپیوتر هم شناخته میشود، آزمایشی برای پاسخ به سوال «آیا ماشینها میتوانند فکر کنند؟» مطرح کرد و اسم آن را نیز آزمون تورینگ گذاشت. این آزمون جرقه اولیه برای شروع به اختراع هوش مصنوعی بود.
- ⏰ سال ۱۹۵۶: جان مککارتی مخترع زبان Lisp، برای اولین بار در یک کنفرانس علمی از کلمه «هوش مصنوعی» استفاده کرد. در اواخر همان سال نیز اولین نرم افزار ساده هوش مصنوعی ایجاد شد.
- ⏰ سال ۱۹۶۷: فرانک روزنبلات کامپیوتر Mark 1 Perceptron را ساخت؛ این کامپیوتر برای اولین بار از سیستم آزمون و خطا استفاده کرد که به عنوان اولین تجربه ماشین لرنینگ نیز شناخته میشود.
- ⏰ سال ۱۹۸۰: شبکههای عصبی مصنوعی توانستند از یک الگوریتم جدید برای آموزش خود استفاده کنند که بعدا به طور گسترده در هوش مصنوعی مورد استفاده قرار گرفت.
- ⏰ سال ۱۹۹۵: کتاب «هوش مصنوعی: رویکردی مدرن» به عنوان اصلیترین کتاب مرجع و پیشرو در علم جدید هوش مصنوعی توسط استوارت راسل و پیتر نورویگ منتشر شد.
- ⏰ سال ۱۹۹۷: هوش مصنوعی DeepBlue از شرکت IBM، توانست در دو مسابقه شطرنج قهرمان اسطورهای شطرنج گری کاسپاروف را شکست دهد.
- ⏰ سال ۲۰۰۴: جان مککارتی (همان کسی که اولین بار کلمه هوش مصنوعی را به کار برد) مقاله معروف «هوش مصنوعی چیست؟» را منتشر کرد.
- ⏰ سال ۲۰۱۶: برنامه AlphaGo DeepMind توانست قهرمان جهان در بازی Go را شکست دهد. این پیروزی از آن جهت که از بین ۱۴/۵ تریلیون حرکت توانست در ۴ حرکت پیروز شود حیرت انگیز بود. به همین دلیل بعدا گوگل DeepMind را به قیمت ۴۰۰ میلیون دلار خریداری کرد.
- ⏰ سال ۲۰۲۳: با افزایش مدل زبانهای بزرگ یا LLMها و ورود سرویسهای جدیدی مثل ChatGPT، انقلاب بزرگی در عملکرد هوش مصنوعی ایجاد شد و استفاده بینظیر از الگوریتمهای دیپ لرنینگ و ماشین لرنینگ در آن باعث شد تا اکثر مردم شروع به استفاده از سرویسهای هوش مصنوعی کنند.
بیشتر بدانید: پرامپت چیست؟ نحوه درخواست از هوش مصنوعی
انواع هوش مصنوعی: ضعیف و قوی
تا اینجا با مفهوم هوش مصنوعی و تاریخچه کوتاهی از آن آشنا شدیم. در همین حال باید بدانید سرویسهای هوش مصنوعی به طور کلی به دو دسته هوش مصنوعی ضعیف (Weak AI) و هوش مصنوعی قوی (Strong AI) تقسیم میشوند. در ادامه این دو نوع هوش مصنوعی را به طور کامل توضیح دادهایم.
هوش مصنوعی ضعیف (Weak AI)
هوش مصنوعی ضعیف، هوش مصنوعی باریک یا Weak AI به دستهای از سرویسهای هوش مصنوعی گفته میشود که برای انجام وظایف خاصی آموزش دیده و روی وظیفه مشخصی تمرکز دارند. باریک (Narrow) شاید توصیف مناسبتری برای این نوع هوش مصنوعی باشد؛ چرا که این نوع سرویسهای هوش مصنوعی اصلا ضعیف نیستند. از جمله معروفترین سرویسهای هوش مصنوعی ضعیف یا باریک میتوان به سیری اپل، الکسا آمازون و خودروهای هوشمند خودران مثل بعضی از ماشینهای شرکت تسلا اشاره کرد.
هوش مصنوعی قوی (Strong AI)
هوش مصنوعی قوی یا Strong AI، از ترکیب هوش مصنوعی عمومی (AGI) و ابر هوش مصنوعی (ASI) تشکیل شده است. این نوع هوش مصنوعی نوعی خودآگاهی قدرتمند دارد که توانایی حل مشکلات، یادگیری سریع و برنامهریزی برای آینده را به آن میدهد. در واقع این هوش مصنوعی مشابه همان چیزی است که در فیلمهای عملی-تخیلی از رباتهای هوشمند آینده نمایش داده میشود.
همانطور که گفتیم این هوش مصنوعی ترکیبی از AGI و ASI است. AGI یا هوش مصنوعی عمومی (Artificial General Intelligence) به نوعی از هوش مصنوعی گفته میشود که دارای توانایی هوشی برابر با یک انسان معمولی است. از طرفی ASI یا ابر هوش مصنوعی (Artificial Super Intelligence) نیز به نوعی از هوش مصنوعی گفته میشود که بهره هوشی بالاتری از انسانهای عادی دارد.
شاید پیش خود فکر کنید اگر هوش مصنوعی قوی ترکیبی از این دو باشد خیلی ترسناک میشود. درست است؛ اما این نوع هوش مصنوعی هنوز در حد تئوری باقی مانده است و نمونه واقعی از این هوش مصنوعی هنوز ساخته نشده است. البته دانشمندان همچنان در حال تحقیق برای توسعه این نوع هوش مصنوعی هستند و ممکن است به زودی نمونه اولیهای از آن بسازند.
عکس دستگاه HAL در فیلم ۲۰۰۱؛ ادیسه فضایی. نمونهای از یک هوش مصنوعی قوی در یک فیلم هالیوودی
دیپ لرنینگ و ماشین لرنینگ در هوش مصنوعی
دیپ لرنینگ (یادگیری عمیق) و ماشین لرنینگ (یادگیری ماشینی) زیرشاخهای از الگوریتم سرویسهای هوش مصنوعی هستند و خود دیپ لرنینگ نیز زیرشاخهای از ماشین لرنینگ حساب میشود. این دو تکنولوژی فرایند پیچیدهای دارند و همین دو فناوری هستند که به سرویسهای هوش مصنوعی کمک کردهاند تا در این حد خارقالعاده عمل کنند.
دیپ لرنینگ و ماشین لرنینگ هر دو نوعی ساختار برای یادگیری مسائل در هوش مصنوعی هستند و هردوی آنها نیز از ساختاری شبکهای شکل به نام شبکههای عصبی عمیق مصنوعی یا Deep Neural Networks برای یادگیری اطلاعات جدید استفاده میکنند. این شبکه نوعی ساختار مشابه تصمیمگیری مغز انسان دارد و از لایهها و گرههایی به هم پیوسته تشکیل شدهاند. در تصویر زیر نمونهای ساده از این نوع الگوریتم را ترسیم کردهایم.
Neural Netwroks نقاشی در Illustrator
دیپ لرنینگ و ماشین لرنینگ به زبان ساده به هوش مصنوعی توانایی یادگیری دادهاند و باعث شدهاند تا هر سرویس AI بتواند اطلاعات جدیدی را به مرور زمان به دانستههای خود اضافه کند. به همین دلیل سرویسهای مختلف هوش مصنوعی کاربردهای زیادی در صنایع مختلف پیدا کردهاند و روز به روز نیز در حال پیشرفت هستند. در ادامه مهمترین کاربردهای این تکنولوژی را به شما معرفی کردهایم.
کاربردهای مختلف هوش مصنوعی
همانطور که گفتیم، هوش مصنوعی کاربردهای متنوعی در دنیای واقعی دارد و بسیاری از افراد در زمینههای مختلف از آن استفاده میکنند. در این بخش تعدادی از مهمترین کاربردهای هوش مصنوعی را به شما معرفی میکنیم.
تشخیص گفتار
یکی از پرکاربردترین انواع هوش مصنوعی که توجه کمتری نیز به آن میشود، هوش مصنوعی تشخیص خودکار گفتار یا ASR است. این نوع هوش مصنوعی از تکنولوژی زبان پردازش طبیعی یا NLP برای پردازش گفتار انسان و تبدیل آن به قالب نوشتاری استفاده میکند. بسیاری از تلفنهای همراه از این تکنولوژی در خود استفاده میکنند.
از معروفترین آنها نیز میتوانیم به الکسا آمازون و سیری گوشیهای آیفون اشاره کنیم. اگر از این ابزارها استفاده کرده باشید، احتمالا میدانید که چقدر کاربردی و جالب هستند و کاربران زیادی نیز از آن استفاده میکنند.
طراحی سایت
در گذشته برای طراحی سایت حتما خودتان باید ابتدا اصول اولیه درباره یکی از روشهای اصلی طراحی سایت را یاد میگرفتید. اما هوش مصنوعی در این زمینه هم وارد شده و به افراد کمک میکند تا در سریعترین زمان ممکن بتوانند با استفاده از سرویس هوش مصنوعی سایت خود را طراحی کنند. امروزه سرویسهای مختلفی برای کمک به ساخت یک وبسایت حرفهای با هوش مصنوعی وارد بازار شدهاند که هر کدام از آنها میتواند راهگشای بسیاری از افراد برای ساخت سایت باشند.
بیشتر بدانید: طراحی سایت با هوش مصنوعی
با این حال باید بدانید سرویسهای طراحی سایت با هوش مصنوعی اکثرا با زبان فارسی و قوانین ایران سازگار نیستند و کاربران ایرانی را با مشکل مواجه میکنند. اما یک راه دیگر برای طراحی سایت بدون داشتن دانش فنی و به صورت آماده نیز برای کاربران ایرانی وجود دارد، آن هم استفاده از سرویسهای سایت ساز است.
چطور بدون دانش فنی و در کمتر از یک دقیقه سایت حرفهای بسازم؟
همانطور که گفتیم، شما میتوانید به سادگی با استفاده از سایت سازها یک سایت اینترنتی حرفهای بسازید. سایت ساز پرتال بهترین گزینه شما برای ساخت یک سایت قدرتمند است. این سرویس به شما اجازه میدهد تا بدون داشتن دانش فنی، یک سایت حرفهای را در کمتر از پنج دقیقه ایجاد کنید. ساخت سایت در پرتال خیلی ساده است؛ برای این کار کافی است روی گزینه ساخت سایت و فروشگاه اینترنتی در همین صفحه کلیک کنید تا بعد از پاسخ به چند پرسش کوتاه، یک سایت تستی رایگان هفت روزه برای شما ایجاد شود.
از طرفی وجود زیرساخت قدرتمند، پشتیبانی ۲۴ ساعته و همه امکانات لازم برای طراحی یک سایت در پرتال دلایلی برای انتخاب این سرویس هستند. با این حال اگر میخواهید با ویژگیهای بیشتری از پرتال آشنا شوید، میتوانید مقاله زیر را مطالعه کنید.
بیشتر بدانید: ۳۵ دلیل برای انتخاب پرتال
خدمات مشتری
دقت کردهاید وقتی وارد بسیاری از سایتها میشوید و با پشتیبانی آن صحبت میکنید، بعد از مدتی میفهمید که یک ربات به شما پاسخ داده است؟ این دقیقا نمونهای از استفاده از هوش مصنوعی در مباحث خدمات مشتری است. البته بیشتر پشتیبانهای تلفنی یا چتی سایتهای فارسی زبان از ماشین لرنینگ استفاده نمیکنند.
با این حال در بسیاری از سایتهای انگلیسی زبان از سرویسهای چت بات مشخصی استفاده شده است که به کمک ماشین لرنینگ، روز به روز عملکرد بهتری پیدا میکنند و تعامل خوبی نیز با مشتری دارند. از جمله معروفترین رباتهای پیام رسان فعال در این زمینه میتوان به اسلک (Slack) و فیسبوک مسنجر (Facebook Messenger) اشاره کرد.
ساخت تصویر با هوش مصنوعی
یکی از معروفترین و محبوبترین کاربردهای هوش مصنوعی، تصویرهایی هستند که توسط هوش مصنوعی ساخته میشوند. در واقع هوش مصنوعی تصویر ساز یا AI Image Generator یکی از تکنولوژیهای جدید هوش مصنوعی است که امکان طراحی و تولید تصاویر گرافیکی را برای کاربر فراهم میکند.
کار با این سرویسهای هوش مصنوعی به این صورت است که وارد سایت یا سرویس تصویر ساز میشوید و یک دستور را در قالب پرامپت به آن هوش مصنوعی میدهید. این دستور میتواند به شکل یک متن، عکس، ویدیو یا اسنیپت مطرح شود. از جمله معروفترین سرویسهای ساخت تصویر با هوش مصنوعی نیز میتوان به سرویسهای میدجرنی (Midjourney) و دالای (Dall-E) اشاره کرد. تصویر زیر نیز با استفاده از هوش مصنوعی Dall-E ایجاد شده است.
بیشتر بدانید: بهترین ابزارهای ساخت تصویر با هوش مصنوعی
هوش مصنوعی در سلامت
با پیشرفت هوش مصنوعی و علوم مربوط به آن، بسیاری از شرکتهای فعال در حوزه سلامت نیز به فکر استفاده از آن افتادند. در واقع این شرکتها سعی میکنند تا با استفاده از فرآیند علم ماشین لرنینگ، فناوریهای جدیدی را برای تشخیص بهتر و سریعتر مشکلات پزشکی و بهداشتی انسانها ایجاد کنند.
یکی از جدیدترین فناوریهای هوش مصنوعی در علم پزشکی نیز ابزار مراقبت بهداشتی IBM Watson است. این سیستم از دادههای بیمار و سایر منابع موجود استفاده میکند و فرضیههای مختلفی را در اختیار پزشکان قرار میدهد. علاوه بر این ابزار، دستیارهای مجازی و چت باتهای دیگری نیز برای کمک به بیماران و مشتریان مراقبتهای بهداشتی ایجاد شدهاند که کمک قابل توجهی به بهبود سلامت عمومی کشورهای پیشرفته کردهاند.
کسب و کار
الگوریتمهای یادگیری ماشین یا ماشین لرنینگ، در تحلیل رفتار مشتری و نرمافزارهای CRM (مدیریت ارتباط با مشتری) استفاده میشوند تا اطلاعاتی را برای بهینهسازی رفتار یک کسب و کار داشته باشند. برای مثال خیلی از سایتها یک چت بات هوش مصنوعی را برای برقراری ارتباط با مشتری در سایت قرار دادهاند تا بهترین پاسخها را به کاربر دهد. در واقع با پیشرفت چت باتهای مختلف مثل گوگل جمنای یا چت جی پی تی، انتظار میرود به زودی شاهد استفاده بیشتری از هوش مصنوعی در کسب و کار یا بیزینسهای مختلف باشیم و جای خیلی از وظایف شغلی انسانها را بگیرند.
تولید محتوای متنی
تولید محتوای متنی نیز یکی دیگر از زمینههای کاری است که با ورود هوش مصنوعی به دنیای تکنولوژی به شدت تحت تاثیر قرار گرفته است. در واقع هوش مصنوعی توانسته تا انواع و اقسام محتوایی که انسان به آن نیاز دارد را تولید کند. از محتوای متنی گرفته تا محتوای ویدیویی، همه آنها را امروزه میتوان با کمک هوش مصنوعی درست کرد.
سرویسهای هوش مصنوعی تولید محتوای متنی نیز با استفاده از زبان NLP و ماشین لرنینگ توانستهاند در یکی دو سال گذشته پیشرفت خوبی را تجربه کنند. برای کار با هوش مصنوعیهایی که به تولید محتوا کمک میکنند نیز باید از پرامپت استفاده کنید و چیزی که میخواهید را در قالب یک دستور به آن هوش مصنوعی بگویید. امروز تکنولوژیهای زیادی در این زمینه وارد بازار شدهاند، با این حال اگر میخواهید اطلاعات بیشتری درباره بهترین ابزارهای این زمینه داشته باشید، مقاله زیر را مطالعه کنید.
بیشتر بدانید: بهترین ابزارهای تولید محتوا با هوش مصنوعی
آموزش
یکی دیگر از قابلیتهای بزرگ هوش مصنوعی، کاربرد آن در زمینه آموزش است. برای مثال هوش مصنوعی در بسیاری از کشورهای دنیا به معلمها کمک کرده تا سیستم نمره دهی خودکار را پیاده کنند و تصحیح پاسخها و ارزیابی دانشآموزها را به عهده هوش مصنوعی بگذارند. با این اتفاق، معلمها و اساتید مختلف وقت بیشتری را برای کار کردن با دانش آموز دارند و از طرفی نمرات و نتیجه امتحانات نیز به طور دقیق محاسبه میشوند.
گوگل جمنای و چت جی پی تی از جمله مهمترین ابزارهایی هستند که میتوانند به معلمها کمک کنند تا از راههای جدید و خلاقانهای در آموزش خود استفاده کنند. همانطور که این سرویس به معلمها کمک میکند، به دانش آموزان نیز کمک میکند تا سریعتر و راحتتر به انواع و اقسام اطلاعات دسترسی داشته باشند. به همین دلیل ابزارهایی نیز ارائه شدهاند که یک متن را بررسی میکند و به شما میگوید که آیا این متن را هوش مصنوعی نوشته است یا خیر. با استفاده از این ابزارها نیز میتوان از سرقت ادبی در تکالیف یا محتوای تکراری در سایتهای مختلف جلوگیری کرد.
طراحی لوگو
هر کسی که میخواهد یک کسب و کار برای خودش راه اندازی کند، یکی از اصلیترین دغدغههایش طراحی لوگو خواهد بود. هوش مصنوعی به این عرصه نیز وارد شده است و سرویسهایی با تکنولوژی به روز و خیلی کاربردی را به بازار عرضه کرده است.
شاید تصور کنید که این ابزارها با ابزارهای ساخت عکس یکی هستند، اما باید بگوییم که چنین نیست و سرویسهای هوش مصنوعی زیادی به صورت تخصصی برای طراحی لوگو وارد بازار شدهاند. بسیاری از این ابزارها نیز میتوانند علاوه بر لوگو، بخشهای دیگر از هویت بصری یک برند مثل سربرگ، کارت ویزیت، بنر و… را نیز طراحی کنند. برای آشنایی با بهترین ابزارها و ویژگیهای مختلف آن، میتوانید مقاله زیر را مطالعه کنید.
بیشتر بدانید: بهترین سایتهای طراحی لوگو با هوش مصنوعی
مسائل مالی
یکی دیگر از کاربردهایی که هوش مصنوعی دارد، قابلیت استفاده از آن در برنامههای مربوط به مدیریت مالی به خصوص مدیریت مالی شخصی است. برای مثال امروزه ابزارهایی به نام Intuit Mint و Turbo Tax وجود دارند که دادههای شخصی افراد را جمع آوری میکنند و با توجه به قوانین مالی و مالیاتی آن کشور مشاوره مالی ارائه میدهند.
از طرفی ابزاری مانند IBM Watson نیز یکی دیگر از سرویسهایی است که در فرآیند خریدها و مسائل مالی مربوط به خانه میتواند به کاربران خود مشاوره بدهد. همچنین رباتهای زیادی نیز به وجود آمدهاند که از تکنولوژی ماشین لرنینگ برای محاسبه وضعیت بازارهای مالی و تحلیل برای خرید و فروش در بازار سهام و ارز دیجیتال را به کاربران خود میدهند. البته ابزارهای مشاورهای برای مدیریت مالی، قوانین ایران را در نظر نمیگیرند و هنوز خیلی برای کاربران ایرانی کاربردی نیستند؛ اما این ابزارها نیز به زودی وارد ایران میشوند.
ساخت ویدیو
با رشد سرعت اینترنت کاربران و ورود شبکههای اجتماعی به زندگی روزمره مردم، ساخت ویدیو و تدوین آن اهمیت بالاتری از گذشته پیدا کرد. تا قبل از ورود ابزارهای هوش مصنوعی، افراد متخصص میتوانستند با استفاده از نرمافزار و سیستمهای قدرتمند ویدیوی مدنظر خودشان را تولید کنند. اما امروزه ابزارهای هوش مصنوعی زیادی برای ساخت و ادیت ویدیو به وجود آمدهاند که با استفاده از آنها میتوان بدون داشتن هیچ دانش فنی خاصی، ویدیوهای جذابی تولید کرد.
به طور کلی سرویسهای هوش مصنوعی ساخت ویدیو به سه نوع تقسیم میشوند:
- تبدیل متن به ویدیو: در این ابزارها چیزی که از ویدیو میخواهید را به عنوان پرامپت برای هوش مصنوعی مینویسید و طبق درخواستی که داشتهاید یک ویدیو برای شما ساخته میشود.
- تبدیل عکس به ویدیو: در این نوع هوش مصنوعی شما یک عکس را به عنوان پرامپت به هوش مصنوعی میدهید و آن سرویس هوش مصنوعی عکس را برای شما تبدیل به ویدیو میکند.
در بعضی موارد نیز میتوانید ویدیویی را در پرامپت خود آپلود کنید تا با توجه به نیاز شما هوش مصنوعی آن ویدیو را تغییر دهد. اگر میخواهید بهترین ابزارهای ساخت ویدیو با AI را بشناسید، مقاله زیر را مطالعه کنید.
بیشتر بدانید: بهترین ابزارهای ساخت ویدیو با هوش مصنوعی
پیشبینی آب و هوا
مدلهای آب و هوایی که نتیجه آنها را روی تلفن همراه خود و اخبار تلویزیون میتوانید ببینید، توسط ابر کامپیوترهای قدرتمندی پردازش میشوند. وجود هوش مصنوعی و تکنیکهای ماشین لرنینگ باعث شده است تا این کامپیوترها عملکرد دقیقتری داشته باشند. طبق توضیحی که درباره نحوه عملکرد علم ماشین لرنینگ و دیپ لرنینگ دادیم، این فرایندها باعث میشوند تا بتوان دادهها را دقیقتر تحلیل کرد و تاریخچه رفتار آنها را نیز به تحلیل خود اضافه کرد.
چنین تحلیلی میتواند اطلاعات دقیقتری را به شرکتهای پیشبینی آب و هوا بدهد تا بتوانند پیشبینیهای دقیقتری از وضعیت آب و هوایی در بازههای زمانی متفاوت و در نقاط جغرافیایی مختلف داشته باشند. یکی از جدیدترین ابزارهای هوش مصنوعی برای پیش بینی آب و هوا نیز ابزار IBM Cloud است که به پیش بینی وضعیت آب و هوا کمک میکند.
سرویسهای هوش مصنوعی معروف
تا اینجای مقاله فهمیدیم تکنولوژی هوش مصنوعی در صنعتهای گوناگون کاربردهای مختلفی دارد، اما اصلیترین دلیل معروف شدن این علم و تکنولوژی برای همه ما ابزارهای معروفی مانند چت جی پی تی و گوگل جمنای (بارد سابق) بودهاند. در این بخش تعدادی از معروفترین و پرکاربردترین ابزارهای هوش مصنوعی را به شما معرفی میکنیم تا به طور کامل با آنها آشنا شوید.
چت جی پی تی - ChatGPT
چت جی پی تی یا ChatGPT معروفترین ابزار هوش مصنوعی است که تقریبا همه شما آن را میشناسید. این ابزار برای اولین بار در سال ۲۰۲۲ توسط شرکت OpenAI به دنیا معرفی شد و ورود آن به بازار، دنیای هوش مصنوعی و تکنولوژی را دچار تحول عظیمی کرد. این هوش مصنوعی اولین چت بات حرفهای بود که میتوانست با کاربر مانند یک انسان صحبت کند و هرگونه اطلاعاتی را درباره موضوعات مختلف در اختیار کاربر خود قرار میداد.
در واقع هم اکنون شما میتوانید هر سوالی را از چت جی پی تی بپرسید و آن هم شما را راهنمایی میکند. از موضوعاتی در زمینه نوشتن مقالات و نوشتن کدهای برنامه نویسی گرفته تا اطلاعات عمومی، در هر موضوعی میتواند پاسخ کاربر خود را بدهد.
چت جی پی تی نوعی Generative AI یا هوش مصنوعی مولد است؛ به این معنی که شما یک پرامپت به او میدهید و با توجه به دستوری که دادهاید یک پاسخ برای شما آماده میکند. این هوش مصنوعی از مدل زبانی GPT 3.5 و GPT 4 استفاده میکند که نسخه 4 آن پولی است. همچنین اگر اشتراک پولی آن را بخرید میتوانید از هوش مصنوعی Dall-E که وظیفه تولید تصویر را دارد نیز استفاده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره چت جی پی تی، به شما پیشنهاد میکنیم مقاله زیر را مطالعه کنید.
بیشتر بدانید: چت جی پی تی چیست؟
تصویر بالا شخصیتی به نام Dr.Know در فیلم «هوش مصنوعی یا AI» را نشان میدهد که یک ربات هوش مصنوعی در آینده است و پاسخ همه سوالات را میداند. این فیلم در سال ۲۰۰۱ توسط کارگردان معروف استیون اسپیلبرگ ساخته شد و درست ۲۰ سال بعد شخصیت خیالی Dr.Know توسط چت جی پی تی به حقیقت پیوست.
جمنای (بارد سابق) - Gemini
بعد از اینکه چت جی پی تی به دنیا معرفی شد، بسیاری از کارشناسان بر این باور بودند که عمر گوگل هم تمام شده است و دیگر به عنوان گزینه اول مردم برای جستجو در اینترنت مطرح نخواهد بود. در همین حین بود که گوگل سرویس هوش مصنوعی جدید خود را به نام بارد یا Bard را معرفی کرد.
این سرویس یک چت بات مشابه چت جی پی تی بود که از مدل زبانی LaMDA استفاده میکرد. یکی از بزرگترین مزایا و برتری هوش مصنوعی بارد نسبت به چت جی پی تی نیز این بود که از اطلاعات به روز سایتهای موجود در موتور جستجوی گوگل برای پاسخدهی استفاده میکرد.
سپس گوگل در سال ۲۰۲۳ (۱۴۰۲ شمسی) نسخه جدید بارد به نام جمنای یا Gemini را به بازار معرفی کرد که امکانات و تکنولوژی خیلی به روزتری را نسبت به بارد داشت. این سرویس هوش مصنوعی تا اینجا توانسته به عنوان اصلیترین رقیب چت جی پی تی در دنیا عرض اندام کند. در نمودار زیر بعضی از ویژگیهای جمنای و چت جی پی تی را مقایسه کردهایم.
اگر میخواهید اطلاعات بیشتری درباره جمنای بدانید، مقاله زیر را مطالعه کنید.
میدجرنی - Midjourney
دیگر ابزارهای هوش مصنوعی که سر و صدای زیادی کردهاند، ابزارهای ساخت تصویر هستند. میدجرنی یا Midjourney یکی از قدرتمندترین ابزارهای هوش مصنوعی برای ساخت تصاویر مختلف است. از نظر فنی میدجرنی نیز یک هوش مصنوعی مولد یا Generative AI است که میتواند دستور یا پرامپتی که به صورت یک متن برای آن نوشتهاید را به یک تصویر تبدیل کند.
برای استفاده از میدجرنی ابتدا باید در شبکه اجتماعی دیسکورد یک اکانت بسازید. سپس میتوانید وارد سرور دیسکورد Midjourney شوید و از آن استفاده کنید. توجه کنید که تا همین چند وقت پیش استفاده از میدجرنی کاملا رایگان بود، اما در حال حاضر برای استفاده از آن باید اشتراک تهیه کنید.
برای نمونه تصویر زیر را ببینید؛ در تصویر زیر پرامپت یا دستور "cartoon picture of a guy who is writing a weblog about AI in his website" به معنی «یک آقای کارتونی که در حال نوشتن مقالهای درباره هوش مصنوعی است» را نوشتهایم و میدجرنی نیز تصویر زیر را برای ما ساخته است.
کو پایلت - Copilot
کو پایلت یا Copilot یک دستیار متنی هوش مصنوعی است که در اوایل سال ۲۰۲۴ توسط شرکت مایکروسافت برای کاربران ویندوز ارائه شد و اعلام شد این سرویس قرار است نقش مهمی در آینده ویندوز داشته باشد.
این سرویس از مدلهای هوش مصنوعی دال-ای ۳ و چت جی پی تی ۴ استفاده میکند؛ به همین دلیل پاسخهای خیلی دقیق و درستی به پرامپتهای مختلف کاربران میدهد. البته کوپایلت فقط به ویندوز محدود نمیشود و کاربران میتوانند از آن در گوشیهای موبایل آیفون یا اندروید نیز استفاده کنند. با این حال ممکن است کوپایلت محدودیتهایی را در این زمینه داشته باشد.
در حال حاضر این هوش مصنوعی روی ویندوز ۱۱ و ویندوز ۱۰ (با بعضی محدودیتها) وجود دارد و پاسخگوی نیاز کاربران است. طبق چشم انداز مایکروسافت، این هوش مصنوعی به زودی قرار است قادر به انجام هر کاری برای کمک به کاربر در ویندوز باشد.
درآمدزایی از هوش مصنوعی
اکنون که با هوش مصنوعی به طور کامل آشنا شدیم، بهتر است نگاهی به فرصتهای کسب درآمد از این تکنولوژی بیندازیم.
بسیاری از افراد از این میترسند که هوش مصنوعی جای آنها را در بازار کار بگیرند؛ اما باید به شما بگوییم در حال حاضر میتوانید از این تکنولوژی و فرصت جدید برای کسب درآمد بیشتر استفاده کنید. برای کسب درآمد از هوش مصنوعی به طور کلی دو راه پیش روی شما قرار دارد:
- درآمدزایی با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی
- درآمدزایی با ساخت ابزارهای هوش مصنوعی و شرکت در پروژههای آن
در روش اول شما از ابزارهای هوش مصنوعی برای سریعتر کردن کارهای روزمره و معمولی خود استفاده میکنید. در این حالت میتوانید با استفاده از سرویسهایی مثل چت جی پی تی و میدجرنی، کارهایی مثل تولید محتوا، ساخت و ادیت عکس، ساخت و ادیت ویدیو، طراحی سایت و… را با سرعت خیلی بالایی انجام دهید.
از طرفی در روش دوم میتوانید دورههای مربوط به علوم هوش مصنوعی مثل ماشین لرنینگ، دیپ لرنینگ، برنامه نویسیهای خاص و… را یاد بگیرید و به پروژههای ساخت هوش مصنوعی ملحق شوید. این مسیر یک مسیر آکادمیک است و خیلی راحت نیست؛ اما اگر شیفته تکنولوژی و هوش مصنوعی باشید مسیر بسیار جذابی خواهد بود. برای کسب اطلاعات کاملتر درباره کسب درآمد از هوش مصنوعی، مقاله زیر را مطالعه کنید.
بیشتر بدانید: راههای پول درآوردن از هوش مصنوعی
تاثیر هوش مصنوعی روی مشاغل
همانطور که در قسمت قبل به آن اشاره کردیم، هوش مصنوعی تاثیر مستقیمی روی مشاغل دارد. در واقع بسیاری از مردم تصور میکنند که هوش مصنوعی قرار است جای تمام شغلهای انسانها را بگیرد؛ در صورتی که چنین نیست.
در حال حاضر هوش مصنوعی نه آنقدر پیشرفت کرده که جای شغل خاصی را بگیرد، نه آنقدر کم اثر است که بگوییم هیچ تاثیری روی مشاغل ندارد. در واقع پیشبینیها نشان میدهد که این تکنولوژی ممکن است تا چندین سال آینده مشاغلی در زمینه حمل و نقل و تدارکات، شغلهای اجرایی، خط تولید و صنایع خدماتی را تحت تاثیر خود قرار دهد. از طرفی شغلهایی که نیاز به تعامل انسانی و همدلی دارند، احتمالا حالا حالاها خطر هوش مصنوعی را روی دوش خود حس نمیکنند؛ چرا که این تکنولوژی هنوز از درک عواطف و احساسات انسان دور است.
با همه این تفاسیر باید وجود هوش مصنوعی و تاثیر آن را روی مشاغل مختلف از جمله شغل و تخصص خود را بپذیرید. شما میتوانید با یادگیری مستمر مهارت و تواناییهای نرم، از اتفاقات و تکنولوژی روز حوزه کاری خود آگاه شوید و یک قدم از هر هوش مصنوعی جلوتر باشید. با این رویکرد نه تنها هوش مصنوعی جای شما را نمیگیرد، بلکه میتوانید از آن برای رشد و کسب درآمد بیشتر به نفع خود نیز استفاده کنید.
بیشتر بدانید: هوش مصنوعی چه شغلهایی را نابود میکند؟
مزایا و معایب هوش مصنوعی
شبکههای طبیعی هوش مصنوعی و تکنولوژی دیپ لرنینگ به کار رفته در آنها، با سرعت زیادی روز به روز در حال پیشرفت هستند؛ دلیل اصلی این سرعت بالای رشد نیز این است که انتقال و آموزش اطلاعات در این تکنولوژی بیشتر از حد معمول است. چنین ویژگیهایی در هوش مصنوعی، باعث میشود تا این دانش جدید مزیتها و محدودیتهای مشخصی داشته باشد. در ادامه مهمترین مزایا و معایب هوش مصنوعی را نوشتهایم.
مزایای هوش مصنوعی
به طور کلی میتوان گفت موارد زیر از مزایای هوش مصنوعی هستند:
- ✔ توانایی بالا در انجام کارهایی که نیاز به دقت دارند. هوش مصنوعی در بسیاری از موارد ثابت کرده که در کارهایی که نیاز به دقت بالا دارند (مثل تشخیص بیماری)، میتواند عملکرد بسیار خوبی داشته باشد.
- ✔ کاهش زمان برای انجام وظایف سنگین با تعداد بالا. هوش مصنوعی میتواند به طور گسترده در شغلهایی که تعداد شرح وظایف بالایی دارند، کمک رسان باشد. برای مثال در صنایعی مثل بانکداری و صنعت بیمه، هوش مصنوعی میتواند بخش قابل توجهی از وظایف را انجام دهد.
- ✔ صرفه جویی در نیروی کار و افزایش بهرهوری. هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ با سرعت پردازش بالایی که دارند، میتوانند بسیاری از کارها را کوتاه کنند و بهرهوری در انجام کار را نیز افزایش دهند.
- ✔ نتایج قابل اعتمادی میدهند. با توجه به استفاده از ماشین لرنینگ در این سرویس، هوش مصنوعی میتواند جوابهای قابل اعتمادی به کاربر دهد و این جوابها به مرور زمان پختهتر هم میشوند.
- ✔ قابلیت شخصی سازی آن میتواند رضایت کاربر را بالا ببرد. بعضی از سرویسهای هوش مصنوعی قابلیت شخصیسازی دارند و میتوانند برای هر کس با توجه به نیازی که دارد شخصی سازی شوند.
- ✔ همواره در دسترس هستند. از آنجایی که هوش مصنوعی آنلاین و در بستر اینترنت است، همواره در دسترس کاربر قرار دارد و میتوان از آنها به صورت ۲۴ ساعته استفاده کرد.
معایب هوش مصنوعی
با این حال سرویسهای هوش مصنوعی معایبی نیز دارند که مهمترین آنها موارد زیر هستند:
- ✖ هزینه بالای استفاده
- ✖ بعضی از سرویسهای هوش مصنوعی برای استفاده به تخصص عمیق نیاز دارند
- ✖ تعداد افراد متخصص کم برای توسعه سرویسهای بهتر و بیشتر
- ✖ ممکن است در پاسخهای خود به صورت غیر عمد سوگیری داشته باشد یا جواب اشتباه دهد
- ✖ در بعضی موارد عدم توانایی تفکیک دو دستور از یکدیگر
- ✖ ممکن است در آینده تهدیدهایی را متوجه بشریت کند
آیا هوش مصنوعی زندگی انسانها را تغییر میدهد؟
در این مقاله سعی کردیم تا شما را با همه چیز درباره هوش مصنوعی آشنا کنیم. همانطور که در متن خواندیم، هوش مصنوعی یک تکنولوژی جدید است که توانسته در زمینههای مختلف به انسان و مشاغل مختلف کمک کند. وجود این تکنولوژی باعث شده است تا انسانها در شغلها و کارهای مختلف مثل طراحی سایت، خدمات مشتری، ساخت محتوای تصویری، آموزش، خودروسازی، پیش بینی آب و هوا و… پیشرفت زیادی کنند.
وجود ابزارهایی مثل چت جی پی تی و میدجرنی باعث شده تا کاربران خیلی زیادی سمت آنها جذب شوند و انقلابی در دنیای کاربران تکنولوژی ایجاد کردهاند. در این مقاله نیز سعی کردیم صفر تا صد این تکنولوژی و ابزارهایی را به شما معرفی کنیم. امیدواریم از خواندن این مقاله نهایت استفاده را برده باشید.
سوالات متداول
- هوش مصنوعی به زبان ساده چیست؟
به زبان ساده، هوش مصنوعی تلاش میکند تا رایانهها و ماشینها را به گونهای برنامهریزی کند که بتوانند مانند انسانها فکر کنند و تصمیمگیری کنند.
- هوش مصنوعی چه کاربردهایی دارد؟
هوش مصنوعی کاربردهای بسیار گستردهای دارد که به حوزههای مختلف زندگی انسان نفوذ کرده است. از جمله مهمترین آنها میتوان به کاربرد هوش مصنوعی در زمینه خدمات، سلامت، تولید محتوای تصویری و متنی، مسائل مالی، کسب و کار و… اشاره کرد.
- کاربردیترین ابزارهای هوش مصنوعی چیست؟
از جمله مهمترین و کاربردیترین ابزارهای هوش مصنوعی میتوان به چت باتهای چت جی پی تی (ChatGPT)، گوگل جمنای (Gemini) و میدجرنی (Midjourney) اشاره کرد.
- هوش مصنوعی را چه کسی ساخته است؟
هوش مصنوعی یک محصول جمعی از تلاشهای بسیاری از دانشمندان و محققان در طول تاریخ است و به یک فرد خاص نمیتوان آن را نسبت داد؛ با این حال اولین تلاشهای جدی برای پیدایش هوش مصنوعی به شکل امروزی را دانشمند معروف آلن تورینگ انجام داده است.
- هوش مصنوعی چه تاثیری روی شغلها دارد؟
هوش مصنوعی تاثیرات گستردهای روی شغلها و بازار کار دارد که هم جنبههای مثبت و هم جنبههای منفی را شامل میشود. از تاثیرات مثبت میتوان به افزایش بهرهوری، ایجاد شغلهای جدید، بهبود در تصمیمگیری و از تاثیرات منفی نیز میتوان به از بین رفتن بعضی شغلها و اشتباههای غیر عمد در نتایج هوش مصنوعی اشاره کرد.
- آیا هوش مصنوعی دنیا را به خطر میاندازد؟
هوش مصنوعی میتواند تهدیدها و خطراتی را برای دنیا ایجاد کند، اما در حال حاضر به گونهای نیستند که تهدید جدی ایجاد کنند. اما در آینده با آموزش و آگاهی عمومی و نظارت و ارزیابی مستمر میتوان تهدیدهای هوش مصنوعی را کنترل کرد.
- هوش مصنوعی چه تاثیری روی آینده بشر دارد؟
هوش مصنوعی (AI) احتمالا تاثیرات عمیق و گستردهای بر آینده بشر خواهد داشت. این تاثیرات میتوانند هم مثبت و هم منفی باشند و به نحوه استفاده و مدیریت این فناوری بستگی دارند. با این حال در نهایت هوش مصنوعی تاثیر بزرگی روی پیشرفت تکنولوژی بشر دارد.