بازاریابی سنتی طی سالها دچار تغییر و تحول شده است و بازاریابی دیجیتال هم یک روش بازاریابی مدرن محسوب میشود. هر دو روش برای موفقیت کسبوکار شما ضروری هستند؛ اما باید ببینید هر روش چه مزایا و معایبی برای افراد و مشاغل مختلف دارد. با تجزیه و تحلیل تفاوت بازاریابی سنتی و مدرن، میتوانید با کمترین هزینه بهترین نتیجه را از تبلیغات بگیرید.
با ما در ادامه همراه باشید تا دو رقیب همیشگی یعنی بازاریابی سنتی و دیجیتال مارکتینگ را از نظر هزینه، زمان و نتیجه کمپین مقایسه کنیم.
بازاریابی سنتی چیست؟
بازاریابی سنتی (Traditional Marketing) یک روش مرسوم و شناخته شده تبلیغات از قدیم تا به امروز است. زمانی که یک تراکت تبلیغاتی چاپ میکنید یا تیزر تبلیغاتی خودتان را در رادیو و تلویزیون پخش میکنید، در اصل از بازاریابی سنتی استفاده کردهاید. اشتباه برداشت نکنید. سنتی بودن این نوع بازاریابی به معنی قدیمی بودن یا عدم تأثیرگذاری آن نیست؛ هدف این اسم نشان دادن قدمت استفاده از بازاریابی سنتی است. این نوع بازاریابی در برخی موارد، نتایج خوبی دربر دارد.
انواع بازاریابی سنتی شامل:
- تبلیغات رادیویی و تلویزیونی
- تابلوهای تبلیغاتی
- بازاریابی پیامکی
- تماس تلفنی
- تیکت و بروشور
- آگهی روزنامه و مجله
- تبلیغات محیطی (ایستگاههای اتوبوس و...)
ویژگیهای بازاریابی سنتی
کمی به دور و اطراف خود نگاه کنید. ببینید رقبای حوزه کاری شما یا برندهای معروف جهانی از کدام نوع تبلیغات برای بازاریابی سنتی استفاده میکنند؟ بازار مقایسه بازاریابی سنتی و دیجیتال مارکتینگ همیشه داغ است. هیچ یک از این روشها منسوخ شده نیستند و استفاده از هر روش برای اهداف خاصی کاربرد دارد.
به عنوان مثال ویژگیهای استفاده از بازاریابی سنتی شامل این موارد است:
- برای بازاریابی نیاز به اینترنت ندارد.
- امکان نمایش تبلیغات در بین برنامههای تلویزیونی، تابلوهای تبلیغاتی خیابان و به طور کلی در زندگی روزمره مردم وجود دارد.
- زبان تبلیغات بسته به کشور یا منطقه متفاوت است تا مردم محلی و خاصی را جذب کند.
- در برخی از کسب و کارها، استراتژیهای بازاریابی سنتی بهتر از بازاریابی دیجیتال عمل میکند. (در این خصوص بد نیست مقاله انواع بازاریابی اثربخش و تأثیرگذار را بخوانید).
- بازاریابی سنتی برای کسب و کارهایی با مخاطبان هدف بالای 50 سال نتیجه بهتری دارد.
- اکثر کسب و کارهای کوچک و فیزیکی برای جذب مشتریان محلی از بازاریابی سنتی استفاده میکنند.
- در بازاریابی سنتی، مردم خواه یا ناخواه در دور و اطراف خود بیلبوردها و انواع تبلیغات سنتی را مشاهده میکنند.
دیجیتال مارکتینگ چیست؟
دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing) روش نوین تبلیغات در اینترنت و شبکههای اجتماعی است. این روزها همه مردم برای انجام فعالیتهای روزمره خود از اینترنت استفاده میکنند. در نتیجه با استفاده از بازاریابی دیجیتال میتوانید به طیف گستردهای از مخاطبان دسترسی داشته باشید.
تکنولوژی در حال پیشرفت است و ما مجبوریم با روشهای نوین در این صنعت آشنا باشیم.
انواع بازاریابی دیجیتال شامل موارد زیر است:
- بازاریابی ایمیلی
- همکاری در فروش
- بازاریابی شبکههای اجتماعی
- بهینه سازی موتورهای جستجو
- بازاریابی موتورهای جستجو یا SEM
- بازاریابی محتوایی
- تبلیغات کلیکی
- ریمارکتینگ
- و...
ویژگیهای دیجیتال مارکتینگ
استراتژیهای بازاریابی دیجیتال همگام با تکنولوژی در حال تغییر و پیشرفت است. امروزه بخش زیادی از ترافیک تبلیغات به فضای اینترنت و شبکههای اجتماعی آمده است. طبق گزارش DataReportal در سال 2022 نزدیک به 4.62 میلیارد نفر از شبکههای اجتماعی و 4.95 میلیارد نفر از اینترنت استفاده میکردند. عدد قابل توجهی است، درست نمیگوییم؟
بر این اساس، استفاده از بازاریابی دیجیتال این ویژگیها را دارد:
- تبلیغات شما در اینترنت در معرض دید افراد بیشتری قرار میگیرد و تبلیغات گستردهتری خواهید داشت.
- روشها و استراتژیهای بازاریابی دیجیتال همواره در حال تغییر و تحول هستند. در نتیجه روشهای بیشتری برای تبلیغات دارید.
- امکان ردیابی میزان تعامل مخاطبان با برند و کسب و کار راحتتر است.
- به راحتی میتوانید اطلاعات زمانی و مکانی افرادی که تبلیغ شما را دیدهاند، بررسی کنید.
- امکان تبلیغات رایگان در برخی پلتفرمها به صورت محدود وجود دارد.
- مخاطبان از سراسر جهان میتوانند تبلیغات شما را ببینند و آن را بررسی کنند.
اگر دلتان میخواهد یک دیجیتال مارکتر شوید، همین حالا در دورههای آموزشی دیجیتال مارکتینگ شرکت کنید.
تفاوتهای کلیدی بین بازاریابی سنتی و دیجیتال مارکتینگ
برای درک تفاوتهای بازاریابی و فروش سنتی با دیجیتال مارکتینگ ابتدا نگاهی به جدول زیر بیندازید:
ویژگی | بازاریابی سنتی | بازاریابی دیجیتال |
تعریف | نوعی از بازاریابی که از رسانه، تلویزیون و مجله برای تبلیغ خدمات و محصولات استفاده میکند. | نوعی از بازاریابی که از اینترنت و رسانههای اجتماعی برای تبلیغات استفاده میکند. |
کانالها | تلویزیون، رادیو، روزنامه، مجله، بیلبورد، تماس تلفنی | وبسایت، شبکههای اجتماعی، موتورهای جستجو، ایمیل، تبلیغات آنلاین |
هدفگیری | گسترده | دقیق و شخصیسازیشده |
هزینه | بالا | معمولاً کمتر |
اندازهگیری | دشوار | آسان |
تعامل | یک طرفه | دو طرفه |
سرعت تبدیل | کند | بسیار سریع |
درگیر کردن مخاطب | کم | نسبتاً بالا |
ماهیت | ثابت | متغیر |
بازگشت سرمایه | اندازهگیری سخت | اندازهگیری ساده |
تأثیرگذاری | گرانتر / تأثیر کمتر | ارزانتر / تأثیر بیشتر |
هدفگذاری | استانداردسازی شده | قابل شخصیسازی |
رهگیری | غیرممکن | ممکن |
دسترسی | محلی | جهانی |
امکان ویرایش | غیرقابل تغییر | قابل تغییر در هر زمان |
نتایج | نتیجه آرام | نتیجه سریع و لحظهای |
توقف کمپین | غیرقابل توقف | امکان توقف در هر زمان |
سهولت اجرا | ساده | کمی دشوار |
مناسب برای برندینگ | نه چندان مؤثر | تأثیر بالا |
هزینه و بودجه
در بحث تحلیل هزینههای بازاریابی، باید موضوع هزینههای جانبی هر روش را بررسی کنیم. یکی از عوامل تأثیرگذار در انتخاب روش بازاریابی، بودجه هر کسب و کار است. اولین تفاوت بازاریابی دیجیتال و سنتی در مورد هزینه تأمین منابع است.
در روش سنتی، برای نمایش تبلیغات هدر رفت کاغذ و چاپ بیلبورد، تراکت و... زیاد است. علاوه بر آن باید هزینه اجاره بیلبورد شهری، هزینههای فوق سنگین پخش تیزر تبلیغاتی در تلویزیون و... را درنظر گرفت.
اما در بازاریابی دیجیتال، محصولات و خدمات شما از طریق اینترنت (سایت، شبکه اجتماعی و...) نمایش داده میشود. در این بین نیازی به هدر رفت کاغذ یا هزینه سنگین چاپ نیست. عموماً اکثر روشهای بازاریابی دیجیتال، هزینه کمی برای صاحبان کسب و کار دارند.
از طرف دیگر، زمانی که یک بروشور تبلیغاتی چاپ میشود، دیگر امکان ویرایش آن وجود ندارد؛ مگر اینکه دوباره هزینه چاپ آنها را متحمل شوید. اما در عوض هر زمان که احساس کردید تبلیغات دیجیتال مشکلی دارد، بدون هزینه اضافه و در لحظه امکان ویرایش آن وجود دارد.
نکته: برخی روشهای بازاریابی امکان محدود کردن نمایش تبلیغات بر اساس بودجه را دارند. در این صورت کسبوکارها میتوانند براساس بودجه خود برای تبلیغات هزینه کنند.
دسترسی و مخاطب هدف
طبق تحقیقات، بازاریابی سنتی بیشتر برای جامعه مسن تأثیرگذار است. اگر نگاهی به رفتار نسل جدید بیندازید، متوجه میشوید که نسل جوان کمتر نسبت به تبلیغات روزنامه، رادیویی و حتی تلویزیونی جذب میشوند.
در عوض، تبلیغات دیجیتال بیشتر مخاطبان جوان را جذب میکند. میلیونها نفر برای انجام کارهای روزمره و اوقات فراغت از تلفن همراه استفاده میکنند. از طرف دیگر با وجود هوش مصنوعی، پیدا کردن مخاطبان هدف در اینترنت راحتتر است.
یکی از مهمترین تفاوتهای دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی سنتی مربوط به نحوه تعامل با مخاطب است. نکته بعدی پرسونای مخاطب هدف شما است. در بازاریابی سنتی معمولاً عموم مردم مخاطب شما قرار میگیرند. مثلاً مخاطبان آگهی تبلیغاتی شما کسانی هستند که از سراسر کشور شبکههای ملی را تماشا میکنند؛ اما در روش دیجیتال امکان انتخاب طیف خاصی از افراد جامعه با شغل، جنسیت، سن و موقعیت مکانی وجود دارد. در این صورت با هزینه کمتر، میتوانید جامعه خاصی را درگیر کنید.
از سوی دیگر باید ببینید به دنبال یک بازاریابی محلی هستید یا ترجیح میدهید تبلیغات شما در سطح جهانی دیده شود. اگر هدف شما مخاطبان مسن یا محلی باشد، قطعاً بازاریابی سنتی نتیجه بهتری دارد.
حالا فرض کنید تبلیغات را به روش سنتی یا اینترنتی در معرض دید مخاطبان قرار دادید. مخاطبان چطور باید با کسب و کار شما ارتباط برقرار کرده و سؤالاتشان را بپرسند؟ در روش سنتی شما نمیتوانید عکسالعمل مخاطبان را ببینید. از طرف دیگر مخاطب راه ارتباطی مستقیمی برای پرسش سؤالات خود ندارد. به نوعی یک رابطه یک طرفه ایجاد میشود.
در بازاریابی اینترنتی، شما میتوانید میزان تعامل کاربران با تبلیغات را آنالیز کنید. همیشه یک راه ارتباطی مثل شبکه اجتماعی یا وب سایت در دسترس مخاطب قرار میگیرد. در اصل از شیوههای جدید ارتباط با مشتری برای افزایش تأثیرپذیری تبلیغ استفاده میکنید و رابطه دو طرفه با مخاطبان دارید.
نکته: در بازاریابی دیجیتال میتوانید با ایجاد نظرسنجی، ویژگیها و نقاط ضعف محصولات یا خدمات خود را بررسی کنید. اما در روش سنتی چنین امکانی وجود ندارد.
رسانههای بازاریابی در دسترس
بزرگترین تفاوت دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی سنتی، رسانههای بازاریابی قابل استفاده است. بازاریابی سنتی همان طور که از اسمش پیداست، از کانالهای ارتباطی قدیمیتری استفاده میکند. به عنوان مثال پخش تراکت تبلیغاتی و بیلبوردهای تبلیغاتی اتوبان از جمله این تبلیغات به شمار میروند.
اما ابزارهای دیجیتال مارکتینگ بسیار گسترده هستند. شما میتوانید رسانههای بازاریابی را بر اساس مخاطبان هدف، بودجه و اولویت خود انتخاب کنید. کانالهای دیجیتال مارکتینگ روزبهروز در حال افزایش است. به عنوان مثل تبلیغات در شبکههای اجتماعی، وب سایت، ایمیل، تبلیغات گوگل و... از جمله تبلیغات دیجیتال هستند.
ارزیابی و تحلیل نتایج
برای اندازهگیری نتایج بازاریابی سنتی باید هفتهها یا شاید ماهها منتظر بمانیم. میزان اثر بخشی تبلیغات در این روش به راحتی قابل بررسی نیست. به همین خاطر باید صبر داشته باشیم تا بعد از مدت زمان طولانی، میزان فروش و تعامل مخاطبان را بررسی کنیم. در آخر امکان دارد نتایج ارزیابی ما درصد خطای بالایی داشته باشد.
این شاید یکی از بزرگترین تفاوتهای بازاریابی سنتی و دیجیتال باشد. چرا که ابزارهای تجزیه و تحلیل بازاریابی دیجیتال مثل گوگل آنالیتیکس اطلاعات گستردهای برای شما دارد. تجزیه و تحلیل نتایج تبلیغات به صورت آنی قابل نمایش است. شما میتوانید در هر ساعت، نتایج تبلیغات را به صورت اینترنتی آنالیز کنید. در این صورت میتوانید خیلی سریع ایراد تبلیغ را متوجه شوید و در لحظه آن را ویرایش کنید.
بخشی از اطلاعات آماری که روشهای دیجیتال برای تبلیغات دارند شامل این موارد هستند:
- زمان وارد شدن کاربر به سایت
- موقعیت مکانی و دستگاه مورد استفاده کاربر
- صفحات بازدید شده توسط کاربر
- تعداد دفعات کلیک کاربر بر روی تبلیغات
- تعداد دفعات بازدید از تبلیغات
- میزان فروش سایت از تبلیغات خاص
- تعداد کاربران تبدیل شده به مشتری
- و...
در روش دیجیتال برای تحلیل نتیجه کمپین تبلیغاتی خاص از لینکهای UTM استفاده میشود. بر این اساس میتوانید نتیجه هر تبلیغ را به صورت اختصاصی آنالیز کنید.
مزایا و معایب بازاریابی سنتی و دیجیتال
اگر به فکر بهینهسازی کمپینهای بازاریابی خودتان هستید و میخواهید با هزینه کمتری تبلیغات داشته باشید، حتماً این بخش به دردتان میخورد. اگر مزایا و معایب دیگری به جز لیست زیر به ذهنتان میرسد، در بخش دیدگاه برای ما بنویسید.
مزایا و معایب بازاریابی سنتی
بازاریابی سنتی به نسبت روشهای نوین تبلیغات، قدیمی محسوب میشود. با این حال نمیتوانیم از ویژگیهای مثبت این روش بهراحتی چشم پوشی کنیم. از سری مزایای بازاریابی سنتی میتوان به این موارد اشاره کرد:
- طبق آمار افراد مسن بالای 50 سال دو برابر بیشتر از افراد جوان روزنامه و تلویزیون میبینند. در نتیجه با بازاریابی سنتی میتوانید راحتتر مخاطبان مسن را جذب کنید.
- کسب و کارهای کوچک و محلی اغلب به دنبال مشتریان محلی هستند. با استفاده از روشهای سنتی مثل تراکت و بیلبورد راحتتر میتوانید به این مخاطبان دسترسی پیدا کنید.
- در بازاریابی سنتی امکان رد کردن تبلیغات شما وجود ندارد. به عنوان مثال کاربران در زمان تماشای ویدئوی یوتیوب میتوانند گزینه رد کردن تبلیغات را انتخاب کنند.
- در بازاریابی سنتی تبلیغات شما به دفعات جلوی دید مخاطبان قرار میگیرد.
اما بازاریابی سنتی معایب خاص خودش را هم دارد:
- چاپ کارت ویزیت، بیلبورد و بروشور هزینه زیادی برای شما دارد. در حالی که هیچ تضمینی برای اثربخشی آن ندارید.
- آنالیز نتایج روشهای بازاریابی سنتی هفتهها یا ماهها زمان میبرد. در آخر هم نمیتوانید به صورت ۱۰۰٪ از صحت نتایج به دست آمده مطمئن باشید.
کلامی از تیم پرتال
طبق تجربیاتی که ما در پرتال داشتیم، تبلیغات دیجیتال بازدهی بهتری برای کسب و کار ما دارد. شما هم اگر کسب و کار آنلاینی دارید، بهتر است از تبلیغات آنلاین مثل سئو، گوگل ادز، تبلیغات در شبکههای اجتماعی و ایمیل مارکتینگ برای افزایش مشتری استفاده کنید.
مزایا و معایب بازاریابی دیجیتال
استراتژیهای بازاریابی دیجیتال همگام با جدیدترین فناوریهای روز دنیا هستند. با این حال هر روشی مزایا و معایب خاص خودش را دارد. دیجیتال مارکتینگ هم از این امر مستثنی نیست. به عنوان مثال مزایای استفاده از بازاریابی دیجیتال در کمپینهای تبلیغاتی شامل موارد زیر است:
- امکان پیگیری لحظهای میزان تعاملات مخاطب با تبلیغات وجود دارد.
- میتوانید اطلاعات آماری خیلی خوبی از مخاطبان و رسانههای مؤثر تبلیغاتی خود به دست بیاورید. مثلاً اگر یک تبلیغ را در دو کانال اینستاگرام و تلگرام قرار دهید؛ با استفاده از ابزارهای دیجیتال میتوانید میزان اثربخشی هر روش را در لحظه به صورت جداگانه بررسی کنید.
- استراتژیهای بازاریابی دیجیتال هزینه کمتری نسبت به روشهای سنتی دارد.
- برای کسانی که میخواهند تبلیغات به صورت گستردهتری داشته باشند، کاربرد دارد.
از طرف دیگر بازاریابی دیجیتال معایب خاص خودش را هم دارد:
- امکان مسدود شدن تبلیغات شما از طرف کاربران وجود دارد. برخی از پاپ آپها و تبلیغات دیجیتال به درخواست کاربران رد یا حذف میشوند. در نتیجه امکان دارد اثرگذاری تبلیغات شما پایین بیاید.
- برای به دست آوردن بهترین نتیجه از بازاریابی دیجیتال نیاز به تجربه کافی دارید. در غیر این صورت باید آزمون و خطا کنید.
- روشهای بازاریابی دیجیتال مدام در حال تغییر و تحول هستند. امکان دارد یک تکنیک اثرگذار بازاریابی طی مدت زمان کوتاهی اثرگذاری خود را از دست بدهد.
بیشتر بخوانید: چک لیست بازاریابی دیجیتال که باید بدانید!
چگونه بهترین استراتژی را انتخاب کنیم؟
در این مطلب با مفهوم تبلیغات دیجیتال و تبلیغات سنتی آشنا شدید. از طرف دیگر ویژگیها و تفاوتهای دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی سنتی را درک کردید. همچنین، دو راه برای تبلیغات محصولات و خدمات خود پیدا کردید.
حالا برای انتخاب بهترین استراتژیهای بازاریابی، باید مزایا و معایب بازاریابی سنتی و دیجیتال را درک کنید. گاهی اوقات برای دریافت بهترین نتیجه باید از هر دو روش استفاده کنید. در این مقاله تنها سعی کردیم، ویژگیهای هر یک را برایتان توضیح دهیم.
اما در نهایت شما مجری تبلیغات هستید و باید با کمی آزمون و خطا بهترین استراتژی را انتخاب کنید. در صورت نیاز، با کمک گرفتن از آژانسهای تبلیغاتی خیلی سریعتر نتایج بهتری از تبلیغات میگیرید. این کاملاً به نظر شما بستگی دارد.
سؤالات متداول
- بازاریابی دیجیتال چه تفاوتی با بازاریابی سنتی دارد؟
بازاریابی دیجیتال به روشهای نوین تبلیغات گفته میشود که با اینترنت سروکار دارند. روشهایی مثل ایمیل مارکتینگ، بازاریابی شبکههای اجتماعی، SEM و.. که در سالهای اخیر محبوبیت بیشتری به دست آوردهاند. اما بازاریابی سنتی نوعی از تبلیغات است که به صورت آفلاین انجام میشود. روشهایی مانند تبلیغات چاپی، تبلیغات تلویزیونی و... که هنوز به عنوان یک روش محبوب بازاریابی به شمار میروند.
- بازاریابی دیجیتال بهتر است یا سنتی؟
این موضوع کاملاً به هدف شما از تبلیغات بستگی دارد. بازاریابی دیجیتال با هزینه پایین و روشهای متنوع برای اکثر کسب و کارها مناسب است. با این حال بازاریابی سنتی هم جایگاه بسیار خوبی در تبلیغات دارد. کسب و کارهایی که قصد جذب مخاطبان محلی یا مخاطبان گسترده با هزینه بالاتری دارند، از این روش استفاده میکنند.
- تکنیکهای بازاریابی دیجیتال چیست؟
روشهای بازاریابی دیجیتال شامل بازاریابی موبایلی، بازاریابی ایمیلی، بهینه سازی موتور جستجو، تبلیغات کلیکی، بازاریابی وابسته، بازاریابی شبکههای اجتماعی و... است.
- کدام روش برای کسبوکارهای کوچک مناسبتر است؟
بازاریابی دیجیتال معمولاً برای کسب و کارهای کوچک مناسبتر از بازاریابی سنتی است. چرا که هزینه کمتر و قابلیت هدفگیری مخاطب دقیقتری دارد.
- چگونه میتوان بازگشت سرمایه (ROI) کمپینهای بازاریابی را اندازهگیری کرد؟
نرخ بازگشت سرمایه از طریق فرمول زیر محاسبه میشود:
[هزینههای کمپین - سود خالص (درآمد حاصل از کمپین) / هزینههای کمپین] × 100 = نرخ بازگشت سرمایه
همان طور که در فرمول بالا میبینید، برای اندازهگیری دقیق نرخ بازگشت سرمایه باید میزان سود یا درآمد حاصل از کمپین تبلیغاتی را داشته باشید. سود یا درآمد حاصل از کمپین در بازاریابی سنتی به صورت دقیق قابل اندازهگیری نیست؛ اما در بازاریابی دیجیتال از طریق ابزارهایی مثل گوگل آنالیتیکس میتوانید میزان دقیق سود یا درآمد کمپین را محاسبه کنید.
- چه ابزارهایی برای اجرای کمپینهای دیجیتال مارکتینگ مورد نیاز است؟
برای اجرای کمپینهای دیجیتال مارکتینگ میتوانید از ابزارهای مختلفی مثل Google Ads، Facebook Ads Manager، Linkedin Ads و Twitter Ads استفاده کنید. برای تحلیل و اندازه گیری آمار کمپین هم میتوانید از Google Tag Manager و Google Analytics استفاده کنید.