میدانم، درک میکنم! خودِ من وقتی حتی به آمار ترافیک سایت نگاه میکنم و میبینم که نسبت به روز قبل رشد زیادی نداشته، حالم بد میشود! حالا زمانی که با کاهش ترافیک سایت روبرو شوم، عملاً دستپاچه خواهم شد! اما خب الان زمان دستپاچگی نیست، در این شرایط باید کمی با دقت موضوعات مختلف را بررسی کرده و ببینیم که واقعاً دلیل کاهش ترافیک سایت چیست؟ آیا دچار پنالتی گوگل شدهایم؟ یا مسئله چیز دیگری است؟! با من همراه باشید تا هر چیزی که ممکن است باعث کاهش بازدید سایتتان شده باشد را بررسی کنیم.
دلیل کاهش ترافیک سایت چیست؟
ببینید، بیشتر از 20 مسئله وجود دارد که میتواند دلیل اصلی این کاهش ترافیک باشد، از اشتباهات ناخواسته خودتان گرفته تا شیطانی کردن رقبا! پس در ادامه من یکییکی به آنها اشاره میکنم و خودتان باید این موضوع را بررسی کنید.
نکته: هدف این مقاله، بررسی دلیل کاهش ترافیک سایت از نتایج جستجویِ گوگل است. بنابراین برای تحلیل باید آمار سرچ کنسول سایتتان را بررسی کنید، نه گوگل آنالیتیکس. چون ابزار آنالیتیکس، به جز بازدیدی که از نتایج جستجو آمده، بازدید از منابع دیگر مثل شبکههای اجتماعی را هم همزمان نمایش داده و اجازه نمیدهد تحلیل دقیقی داشته باشید.
1_ کاهش آمارِ جستجو!
قبل از اینکه نگران جریمه شدن در نتایج جستجو شوید، اول از خودتان بپرسید که آیا اتفاق خاصی نیوفتاده که باعث شود کاربران کمتر به گوگل سر بزنند؟ اگر تجربه زیادی در دنیای سئو داشته باشید احتمالاً میدانید که:
- کاربران در روزهای تعطیل، مخصوصاً تعطیلاتی که چند روز پشتِ سر هم هستند، کمتر به سراغ گوگل میآیند.
- همینطور ممکن است یک اتفاق بزرگ افتاده باشد؛ مثلاً حمله موشکی ایران به فلان پایگاه نظامی آمریکا در عراق که باعث شد کمی افکار عمومی به سمت و سوی مسائل سیاسی رفته و کمتر به جستجوی کلمات عادی علاقه نشان بدهند.
- یا اصلاً دلیل کاهش جستجو میتواند قطعی اینترنت باشد! همانطور دقیقاً بارها تجربهاش را دارید وقتی به دلایلی اینترنت کشور یا شهرها محدود میشود، جستجوها هم کاهش پیدا میکند.
2_ کاهش جستجو در حوزه کاری شما!
دلیل بعدی میتواند این باشد که جستجوها در حوزه کاری شما کاهش پیدا کردهاند! مخصوصاً وقتی بازدید صفحات سایتتان از کلمات فصلی باشد، این موضوع بیشتر رخ میدهد. یعنی چه؟ اجازه بدهید مثال بزنم:
- مثلاً اگر در حوزه فروش کولر فعالید، خب در اوایل پاییز جستجوها برای خرید این محصول کمتر میشود،
- اگر در حوزه فروش لباس و وسایل ضد عرق بدن فعالید، در ابتدای تابستان بازدید سایتتان بالا رفته و در انتهای آن ترافیک کاهش پیدا میکند،
- اگر بخاری میفروشید یا صفحات پربازدید سایتتان به سرمای زمستان ربط دارد، از اوایل بهار جستجوهایتان کاهش پیدا میکند.
- حتی ممکن است یک اتفاق بازدید سایتهای حوزه کاری شما را کاهش داده باشد. مثلاً در زمان شیوع کرونا، بازدید سایتهای فروش هدایای تبلیغاتی به شدت افت کرد، چون مشتریان این سایتها (که خود کسب و کارها بودند) دیگر علاقه به خرید این محصولات نداشتند و نگرانیشان چیز دیگری بود.
3_ کاهش رتبه یک صفحه پربازدید
بعضی سایتها هستند که بخش عمده بازدیدشان را صرفاً از 2 الی 5 صفحه دارند. مثلاً اگر سایتی روزانه 5 هزار بازدید دارد، شاید 3 هزار بازدیدش را از 2 صفحه داشته باشد! خب در این شرایط، کاهش رتبه یک صفحه روی چند کلمه کلیدیاش قطعاً میتواند آمار ترافیکتان را به شکل عجیبی تکان بدهد. اما خب چطور این موضوع را بررسی کنیم؟ آموزش تصویری ادامه مقاله را دنبال کنید:
ابتدا به سرچ کنسول سایتتان بروید. در سرچ کنسول و در بخش Search Result باید چند تغییر اعمال کنید. همانطور که در تصویر مشخص است، باید روی گزینه Date بزنید. در این گزینه شما مشخص میکنید که آمار بازدید سایت در چه بازه زمانی را میخواهید مشاهده کنید. پس روی گزینه Compare که برای مقایسه کردن آمار بازدید دو بازه زمانی مشخص است، بزنید. همانطور که باز هم در تصویر مشخص است، باید روی گزینه Custom بزنید و 4 فیلد تاریخ را پر کنید!
در دو کادر بالایی، روزِ قبل از ریزِش بازدید را مشخص کنید. مثلاً سایت من در تاریخ 20-10-2022 حدود 3 هزار بازدید داشته. پس این تاریخ را در کادر اول (هم چپ و هم راست) وارد میکنم. به این ترتیب میگویم آمار بازدید ابتدا تا انتهای روزِ 20-10-2022 را میخواهم.
حالا به سراغ دو کادرِ پایینی بروید. اینجا هم باید تاریخِ روزی را وارد کنید که آمار به ناگهان ریزش کرده. هم در کادر سمت راست و هم چپ. در مثال من، دقیقاً در روزِ 21-10-2022 آمار سایت من ریزش کرده و به روزانه ۱۷۰۰ نفر رسیده.
نکته: اگر آمارتان به مرور ریزش کرده، در کادرهای بالایی، آمار روزی که هنوز بازدید عادی و زیاد بوده و در کادرهای پایینی، آمار روزی که پایینترین بازدید داشته را وارد کنید.
توضیح تصویر: نقطه بالایی، آمار روزِ قبل از ریزش و نقطه پایینی، آمار روزِ ریزش ترافیک است.
خب همانطور که مشخص است، اینجا صرفاً آمار 2 روز را دارید، روزی که بازدید زیاد بوده و روزی که بازدید کاهش پیدا کرده. در مرحله بعدی، باید ببینید دقیقاً دلیل تفاوت این بازدیدها در چیست؟ 2 راه دارید:
یا در بخش QUERIES که آمار بازدید را بر اساس کلمات ارائه میکند، یا در بخش PAGES که آمار بازدید را بر اساس هر صفحه ارائه میکند، دکمه Clicks Difference که در تصویر بالا مشخص است را دو بار بزنید. چرا دو بار؟ بعد از کلیک اول، به شما نمایش داده میشود که در این 2 روز، کدام کلمات یا صفحات چه تعداد بازدید بیشتری نسبت به روز قبل داشته و بعد از کلیک دوم، یک عبارت - کنار عدد ظاهر شده و به شما نمایش میدهد که کدام صفحات بازدید کمتری در این روز نسبت به روز قبل داشتهاند. حالا میتوانید بفهمید که دقیقاً کاهش بازدید از کدام صفحات بوده؟ 3 حالت در این شرایط وجود دارد:
- یا اغلب صفحاتتان بازدیدش کم شده، که به احتمال زیاد به خاطر کاهش جستجوی کاربران است نه به خاطر پنالتی شدن سایت. چراکه مدت زیادی است گوگل به ندرت کلِسایت را پنالتی میکند.
- یا رتبه یک صفحه از سایتتان چند رتبه کاهش پیدا کرده. (صرفاً اگر از لینک 1 به لینک 3/4 گوگل بیایید، بازدید به شدت کم میشود.)
- یا یک کلمه از سایتتان کاهش چند رتبه کاهش پیدا کرده
اگر میپرسید چرا اینطور شده، احتمالاً یک یا چند تا از دلایلی که در ادامه مقاله به آنها اشاره میکنم تأثیرگذار باشد.
4_ بالا و پایین شدن عادیِ رتبهها
اگر صرفاً 3/4 سال تجربه سئو کردن سایت را داشته باشید، میدانید که به طور کلی بالا و پایین شدن رتبهها در گوگل یک امر واقعاً عادی است! در واقع بارها ممکن است یک صفحه یا یک کلمه از سایت شما بدون هیچ دلیل منطقی، ناگهان چند رتبه یا حتی صفحه، جایگاهش تنزل پیدا کرده یا حتی بیشتر شود! اصولاً سئوکارهایی که تجربه کافی دارند، در زمان برخورد با این موضوع به شما توضیح میدهند که به احتمال زیاد بین 1 الی 2 هفته دیگر، دوباره صفحهتان به رتبه قبلی برمیگردد. البته اگر کاهش رتبه را در چندین صفحه تجربه کردهاید، ممکن است کمی شرایط جدیتر باشد.
5_ تغییرات الگوریتمی
یکی دیگر از دلایل کاهش ترافیک سایت یا حتی «افزایش ترافیک سایت» میتواند تغییرات الگوریتمی باشد. در واقع گوگل هر از گاهی یا یک الگوریتم جدید معرفی میکند یا الگوریتمهای قبلیاش را آپدیت میکند. همین موضوع میتواند از 2 مسیر روی رتبههای شما تأثیر بگذارد:
- اول از همه تغییرات الگوریتمی باعث بالا و پایین شدنهای موقتی رتبه سایتها میشود،
- در درجه دوم اما ممکن است الگوریتم جدید، متوجه تخلفی از شما شود که الگوریتمهای قدیمی آن را نمیدانستهاند. مثلاً بعد از رونمایی از الگوریتم پنگوئن و آپدیتهای آن، بسیاری از سایتهایی که اقدام به «لینک بیلدینگ» اشتباه کرده بودند، دچار افت رتبه شدند.
6_ خرید بک لینک!
بارها شده که بعد از خرید تعدادی بک لینک یا ساخت آنها، حتی متوجه شوم که بازدید سایتم تا 3 برابر هم رشد کرده! اما از طرفی بارها هم افرادی را مشاهده کردهام که بعد از خرید بک لینک، بیشتر از نیمی از بازدید سایتشان را از دست دادهاند! چرا؟ خب راستش را بخواهید سئوی خارجی و مخصوصاً بحث بک لینکها یکی از مفاهیم به شدت تخصصی و واقعاً سخت در سئو است. مشکل هم از جایی شروع میشود که سئوکار مبتدی یا حتی وبمستری که دانش کافی در زمینه سئو ندارد، صرفاً بعد از اینکه میشنود بک لینکها خوب هستند، از سایتهای نامعتبر اقدام به خریدشان میکند.
البته صرفاً مشکل سایتهای فروشنده «بک لینک» نیستند، بلکه باید بدانید هر سایتی و در هر مرحلهای نیاز به بک لینک ندارد، علاوه بر این اگر هم نیاز داشته باشد، باید ابتدا بررسیهای دقیقی روی آن صورت گرفته و یک برنامه دقیق برایش چیده شود. پس عملاً اگر در حوزه سئو تخصص ندارید، اگر از متخصصنماها کمک گرفتهاید و اگر به هر دلیل دیگری اقدام به خرید یا ساخت بک لینک، مخصوصاً در تعداد بالا کردهاید، احتمال دارد مشکل همین باشد! اگر مشکل این بود، باید ابتدا به کمک ابزار Disavow گوگل بک لینکها را حذف کرده، سپس مدتی بهشکل قدرتمند اقدام به تولید محتوای جدید کنید تا به مرور شرایط مثل قبل شود. (البته ممکن است نیاز به راهکارهای تخصصیتری هم باشد.)
7_ حذف بک لینکهایتان
اگر سایتتان در گذشته تعداد زیادی بک لینک خوب داشته و اصلاً بخشی از رشدتان به خاطر همین بک لینکها بوده، ممکن است بک لینک هایتان حذف شده باشد. در این شرایط احتمال دارد گوگل اعتباری که از لینکها به سایت شما داده بود را کم کرده و حتی کمی هم به سایتتان کملطفی کند. برای تشخیص این موضوع، اقدام به بررسی لینکهای سایتتان در دیگر صفحات وب کنید و مطمئن شوید که هنوز سر جایشان هستند و البته از ایندکس گوگل خارج نشدهاند.
نکته: اصولاً اگر 6 الی 12 ماه از ساخت بک لینک گذشته باشد، حذف شدنش نباید تأثیر خیلی بدی بگذارد.
8_ سئوی منفی رقبا
بعضی مواقع وجود دارند که خود وبمستر سایت، کار خاصی از جمله خرید ناگهانی بک لینک را انجام نداده اما یک یا چند صفحه از سایتش جریمه شده! در این شرایط ممکن است رقبا برای شما سئوی منفی کرده باشند! مثلاً ممکن است برای سایتتان تعداد زیادی بک لینک نامناسب خریده باشند تا گوگل شما را جریمه کند. همانطور که در مقاله ((سئوی منفی)) هم گفتم، باید همیشه حواستان به این موضوع باشد و فعالیتهایی مثل آنالیز بک لینکهای سایت و... را به طور مداوم انجام بدهید تا از این مشکل پیشگیری کنید.
9_ ایجاد تغییر در فایلهای مهم سایت
چند فایل بسیار مهم در هاست سایت شما وجود دارد که تغییرات غیر اصولی در آنها میتواند مشکلساز شود! 2 فایل اصلی، اینها هستند:
- Htaccess
- robot.txt
علاوه بر این، ممکن است تغییر دادن محتوای نقشه سایت هم کمی مشکل ایجاد کند. در ضمن از طریق سیستم مدیریت محتوایتان بررسی کرده و مطمئن شوید که کسی تگ نوایندکس را در یک صفحه خاص یا کل سایت فعال نکرده باشد.
فعال شدن این گزینه و تگ باعث میشود کل سایت از نتایج جستجو حذف شود.
نکته: احتمال هم دارد رقبا سایت شما را هک کرده و اقدام به خرابکاریهایی مثل تغییر فایلها و... کرده باشند.
10_ مشکلات سرور
اگر از سایت ساز یا «فروشگاه ساز پرتال» برای ساخت سایتتان استفاده کردهاید، احتمال وقوع این مشکل بسیار پایین است. اما اگر اینطور نیست، احتمال دارد مشکلات سرور از جمله قطعی آن باعث شده باشد گوگل ترجیح بدهد رتبههایتان را پایین بیاورد! در واقع قطعی دائم سایت باعث میشود گوگل به شدت به شما کملطفی کند. برای بررسی دقیق این موضوع، پیشنهاد میکنم از وب سایت UpTimeRobot استفاده کنید. به کمک این ابزار رایگان، میتوانید هر زمان که سرور سایتتان با قطعی روبرو شد، از موضوع باخبر شوید.
11_ کاهش سرعت سایت
همانطور که در مقاله «سئو چیست؟» هم گفتم، سرعت سایت یکی از مهمترین فاکتورهایی است که گوگل به آن توجه میکند. بنابراین اگر به هر دلیلی سرعت سایتتان کاهش پیدا کند، از جمله مشکلات فنی یا سرور، اینکه ناگهان رتبههای سایتتان کاهش پیدا کند چیز دور از ذهنی نیست.
البته اگر سرعت سایتتان هم نسبت به قبل تغییری نکرده باشد اما سرعت سایت رقبا بهتر از شما شده باشد، باز ممکن است گوگل ترجیح بدهد رتبههای بهتری به آنها بدهد. پس حواستان به این نکته باشد.
12_ قدیمی شدن محتوا
همین حالا اگر در مورد موضوعاتی مثل «سایز محتوا در اینستاگرام»، الگوریتمهای جدید گوگل و... جستجو کنید، کم و بیش به مقالاتی در سطح وب برخورد میکنید که واقعاً قدیمی هستند و دیگر به درد کاربران نمیخورد! پس اگر موضوعاتی در سایتتان دارید که با گذشت زمان باید بروز شوند و شما این کار را نکردهاید، احتمال دارد دلیل کاهش رتبه سایتتان دقیقاً همین مشکل باشد.
13_ زیاد شدن تعداد ریدایرکتها
اگر دائم صفحات مختلف سایتتان را ریدایرکت کرده و ریدایرکتهای زنجیرهای ساخته باشید، احتمال دارد مشکل همین باشد! منظور از ریدایرکت زنجیرهای چنین چیزی است:
- منتقل شدن کاربر از صفحه A به صفحه B، از صفحه B به صفحه C و....
گوگل در گذشته خودش به این موضوع اشاره کرده که ریدایرکتهای زنجیرهای برای کاربران خستهکننده هستند و نباید به سراغشان بروید.
14_ بروزرسانی صفحه یا طراحی مجدد
در بعضی مواقع، گوگل به محض اینکه تغییری مثل آپدیت بخش زیادی از یک محتوا یا طراحی مجدد سایت ایجاد میکنید، کمی رتبههای سایتتان را کاهش میدهد. خوشبختانه در اغلب مواقع این تغییرات دائمی نبوده و دوباره گوگل رتبه هایتان را به شما پس میدهد.
15_ یک کار ناگهانی!
به طور کلی گوگل کمی نسبت به تغییرات ناگهانی و همینطور تغییرات بزرگ حساس است! مثلاً اگر ناگهان همه صفحاتتان را به صفحات جدید ریدایرکت کردهاید، اگر دامنهتان را تغییر دادهاید، حتی شاید اگر هاستتان را تغییر داده باشید! همه اینها میتواند باعث کاهش رتبه و ترافیک در سایت شود. اما در بیشتر مواقع هم این تغییرات موقتی بوده و دوباره رتبه هایتان به شما باز میگردد.
نکته: البته اگر تغییری که اعمال کردهاید، اشتباه باشد، احتمالاً رتبه هایتان برنمیگردد. مثلاً اگر ناگهان تعداد زیادی لینک داخلی را در فوتر و سایدبار و منو اضافه کرده باشید، ناگهان لینکهای داخلی را حذف کنید و... . (البته اینها مثال است و الزاماً قرار نیست باعث کاهش بازدید سایت شود.)
16_ تغییرات منفی تجربه و رابطه کاربری
ببینید، یکی از فاکتورهای مهم گوگل، زمان ماندگاری کاربران در سایت شماست. اینکه بعد از ورود تا چند ثانیه یا دقیقه در هر صفحه زمان میگذرانند. حالا اگر مشکلی پیش آمده باشد که این اعداد نسبت به قبل کاهش پیدا کند، رتبه شما هم کم میشود. مثلاً اینکه سرعت سایتتان پایین آمده باشد، یک عنصر جدید به صفحه اضافه کرده باشید که ظاهر را بر هم بریزد، تجربه کاربری سایت ضعیف شده باشد، سایت از حالت واکنشگرایی درآمده و کاربران موبایلی آن را بهشکل نامناسب مشاهده کنند و... .
17_ جریمه دستی
به طور کلی گوگل 2 نوع جریمه دارد، یکی جریمه خودکار که توسط رباتها انجام میشود و یکی جریمه دستی که توسط متخصصان و نیروهای خودش انجام میشود. در حالت دوم متخصص شخصاً سایتتان را بررسی کرده و متوجه تقلب کردنتان میشود. در بعضی مواقع هم در سرچ کنسول و در بخش Manual Actions این موضوع به شما گوشزد و توضیحی ارائه میشود که چرا دچار جریمه شدهاید. البته اگر خوششانس باشید این اتفاق میافتد چون اغلب، گوگل گزارشی در مورد پنالتی شدن به شما نمیدهد!
در این تصویر مشاهده میکنید که در Manual Actions هیچ پیغامی مبنی بر پنالتی شدن سایت وجود ندارد.
18_ مشکلات امنیتی
گوگل بیشتر از چیزی که فکر کنید، نسبت به امنیت سایت شما حساس است! در واقع اگر سایت شما توسط هکرها دچار حملاتی شده و به دست آنها بیوفتد و اگر گوگل متوجه این موضوع شود، این مسیر طی خواهد شد:
- ابتدا در سرچ کنسول و در بخش Security issues موضوع به شما خبر داده میشود.
- در درجه دوم رتبه صفحاتتان با سرعت زیادی کاهش پیدا میکند.
- در درجه سوم گوگل به کاربرانی که قصد ورود به سایتتان را دارند، اخطار میدهد!
به این ترتیب عملاً قدرت سئوی سایتتان تا حد زیادی کاهش پیدا میکند. پس حتماً موضوعات امنیتی را بررسی کنید.
19_ ارورهای سرچ کنسول
سرچ کنسول عملاً بهترین منبعی است که میتوانید به کمکش بفهمید در سایتتان چه مشکلات فنی وجود دارد؟ اگر کمی کار با این ابزار را بدانید، میتوانید از وجود این مشکلات باخبر شوید:
- صفحات 404 سایت،
- صفحات با مشکل واکنشگرایی برای موبایل و تبلت،
- تعدادی از مشکلات فنی برنامهنویسی،
- مشکلات نقشه سایت،
- مشکلات سرعت و تجربه کاربری سایت،
و... .
پیشنهاد میکنم حتماً به بخش Page experience و بخش Page در index سر بزنید و وجود یا عدم وجود ارورها را در آنها بررسی کنید. چون ممکن است بعضی از این مشکلات باعث کاهش رتبه شوند.
20_ عملکرد رقبا!
بله، حتماً هم نباید دلیل کاهش رتبه سایت، اشتباهات خودتان باشد! در واقع احتمال دارد در چند ماه گذشته، رقبا در زمینه «تولید محتوا»، سئوی خارجی و به طور کلی بهینه کردن سایت، از شما عملکرد بهتری داشته و همین موضوع باعث شده باشد که جایگاه شما را در نتایج بگیرند! این موضوع را باید با آنالیز رقبا بررسی کنید که یک فرآیند تخصصی سئو است و در آن سرعت سایت رقبا، محتواها، فرآیند ساخت بک لینک و... شان را مورد بررسی قرار میدهید.
کاهش ترافیک سایت را چه کنیم؟
خب، اول از همه باید تا جای ممکن دلایل مختلف را بررسی کرده و ببینید که آیا میتوانید مشکل اصلی را پیدا کنید؟ اگر نتوانستید و به این نتیجه رسیدید که احتمالاً کار اشتباهی نکردهاید، این چند نکته را رعایت کنید.
_ آپدیت محتوایی
گوگل علاقه زیادی به آپدیت شدن محتواها دارد! پس سعی کنید با اضافه کردن صد تا چند صد کلمه متن به صفحات، تصویر، ویدیو و صوت و... اعتبار آنها را افزایش بدهید. در ضمن عنوانهای جذابتری برایشان بنویسید.
_ ساخت بک لینک ارزشمند
اگر شرکت یا متخصص سئوی قابل اعتمادی را میشناسید که بهشکل دقیق ابتدا سایت شما را بررسی کرده و سپس بهترین نوع بک لینکها را به شما پیشنهاد میدهد، خرید تعدادی بک لینک هم انتخاب خوبی خواهد بود. اما یادتان باشد کوچکترین اشتباه در زمینه بک لینکها میتواند همه چیز را خراب کند.
_ افزایش لینکهای داخلی
سعی کنید میان محتواهایی که در سایت دارید، لینک داخلی ایجاد کنید. مخصوصاً به صفحاتی که با کاهش رتبه روبرو شدهاند، لینک داخلی بدهید تا اعتبار بیشتری بگیرند.
_ صبر!
همانطور که بالاتر هم گفتم، این احتمال وجود دارد که کاهش بازدید سایتتان موقتی باشد. پس شاید بهتر باشد کمی صبر کنید.
_ مشاوره سئو
اگر فکر میکنید شرایط واقعاً وخیم است و نیاز به عمل اضطراری دارید، از متخصصان سئوی باتجربه مشاوره سئو بگیرید.
کلام آخر
به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله با مهمترین دلایل کاهش رتبه سایت آشنا شدیم، فهمیدیم چطور متوجه شویم دقیقاً کدام صفحات رتبه یا بازدیدشان را از دست دادهاند و در نهایت اینکه چطور باید در مقابل این مشکل، واکنش نشان بدهید. در آخر اگر سؤال و نظری دارید در بخش نظرات منتظر شما عزیزان هستم.
دیدگاهها
هادی عظیمی
سلام خسته نباشید ممنون مطالبتون مفیدو و خوب بود